Νέα
  • ΓΔ: 1401.58 +0.28%
  • Τζίρος: 93,54 εκ €
Δείκτες / Μετοχές

ΕΡΓΑΣΙΑ

Κ. Πουλιάκας στην «Η»: Από το delivery στην gig economy - Τα νέα μοντέλα και οι gig workers

Η δικαίωση των riders της ψηφιακής πλατφόρμας efood, που κατάφεραν και με τη συμβολή των χρηστών των social media να ανακτήσουν όχι μόνο τα δικαιώματα που είχαν αλλά και να λάβουν ένα γενναιόδωρο πακέτο παροχών, φέρνει στο προσκήνιο τη συζήτηση για τις εργασιακές σχέσεις στα νέα μοντέλα εργασίας.

Μια συζήτηση που έφτασε και στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο ζήτησε από την Κομισιόν να προωθήσει οδηγία για τα δικαιώματα των εργαζόμενων στις πλατφόρμες.

Η εργασία μέσω πλατφορμών online -που δεν περιορίζεται μόνο στο delivery- είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη νέα μορφή απασχόλησης στον κόσμο. Μόνο το 2018 ο όγκος της εργασίας που διεκπεραιώθηκε με μεσιτεία μέσω τέτοιων πλατφορμών αυξήθηκε κατά 26% σε σχέση με το 2017.

Η gig economy

Τα νέα μοντέλα της λεγόμενης «gig economy» προωθούν την ευέλικτη και επισφαλή απασχόληση, καθώς οι gig workers ή digital nomads ασχολούνται με επιμέρους κομμάτια ενός ευρύτερου έργου για την ανάπτυξη λογισμικού, για τη μετάφραση ενός βιβλίου ή ενός οδηγού συναρμολόγησης επίπλων, για ένα αρχιτεκτονικό σχέδιο, για τα γραφικά ενός βιντεοπαιχνιδιού ή απλά για το «image tagging» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

►efood: Μετατρέπει σε αορίστου χρόνου τις συμβάσεις των 2.016 εργαζομένων της

►Efood: Η γέννηση της χρυσής ιδέας, η εκτόξευση και η ανώμαλη προσγείωση

Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της MetLife, στις ΗΠΑ, 30 εκατ. άνθρωποι βασίζουν το κύριο εισόδημά τους στην «gig economy», ενώ το 67% των εργαζομένων, που κατέχουν μια θέση πλήρους απασχόλησης, δεν θα έλεγαν «όχι» σε μια δεύτερη δουλειά στην «gig economy».

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 2% των ενηλίκων σε 15 κράτη-μέλη και στο Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμάται ότι αντλεί το κυριότερο μέρος του εισοδήματός του από την «gig economy».

Μιλώντας στο imerisia.gr, o κ. Κωνσταντίνος Πουλιάκας, εμπειρογνώμονας του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (Cedefop), οργανισμού της ΕΕ με έδρα τη Θεσσαλονίκη που έχει εκπονήσει μελέτη για τις ψηφιακές πλατφόρμες, τονίζει ότι: «Από τις απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο που θέσαμε σε εργαζόμενους στις πλατφόρμες, συμπεραίνουμε πως υπάρχει μια μερίδα που αισθάνεται καλύτερα δουλεύοντας ως freelancer. Toυς αρέσει να δουλεύουν πάνω στο αντικείμενό τους και να είναι αφεντικά του εαυτού τους. Η αλήθεια όμως είναι ότι βρίσκονται διαρκώς υπό τη δαμόκλειο σπάθη αξιολόγησης της απόδοσής τους που γίνεται με έναν αλγόριθμο. Οι εταιρίες υπερβάλλουν, οι συνθήκες είναι κακές και η προστασία ελάχιστη».

Αναφερόμενος στο μέλλον σε σχέση και με τις εξελίξεις στην efood, ο κ. Πουλιάκας εκτιμά πως «σιγά - σιγά γίνονται διορθωτικές κινήσεις, αν και ο διάλογος στην ΕΕ καθυστερεί. Το πώς θα εξελιχθεί η αγορά εξαρτάται, πρώτον, από την εμπιστοσύνη που θα δείχνουν οι επιχειρήσεις ως προς την πρόσληψη crowdworkers και αφετέρου από το πώς θα αντιδράσει η νομοθεσία. Πλέον υπάρχει ενεργά η διάθεση να μπουν περιορισμοί, που μειώνουν την ανασφάλεια των gig workers και πρόσφατα κερδήθηκε στις ΗΠΑ η πρώτη δίκη υπέρ τους, για την αναγνώριση εργασιακών δικαιωμάτων.
Γίνεται και στην Ευρώπη συντονισμένη προσπάθεια για να αποκτήσουν οι gig workers εργασιακά δικαιώματα, όπως πληρωμένες άδειες ή πληρωμένη εκπαίδευση. Εκτιμώ πως αν τα δικαιώματα αυτά αναγνωριστούν, ο ρυθμός ανάπτυξης της gig economy πιθανώς θα επιβραδυνθεί, αλλά δεν θα χάσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα που είναι η ευέλικτη απασχόληση υψηλά καταρτισμένων εργαζομένων.
Απλά οι πλατφόρμες θα πρέπει να απορροφήσουν το κόστος που θα προκύψει από την αύξηση των δικαιωμάτων αυτών και να αλλάξουν λειτουργικό χαρακτήρα. Δεν θεωρώ ότι η gig economy θα πάψει να υπάρχει σε αυτή την περίπτωση, απλά θα αλλάξει χαρακτήρα», καταλήγει.

Δουλειά με προοπτική ή δουλειά σε ψηφιακά «sweatshops»; Το ερώτημα στην αφετηρία της έρευνας

Η έρευνα που διεξήχθη από το 2016 έως το 2019  από το cedefop, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και τη Σχολή Επιχειρηματικότητας της Κοπεγχάγης σε 1.000 ανθρώπους από τις χώρες Φιλανδία, Γερμανία, Ιταλία, Ρουμανία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο, που εργάζονται μέσω τριών εκ των μεγαλύτερων πλατφορμών μεσιτείας εργασίας και συγκεκριμένα των Upwork, Fiverr και PeoplePerHour, αναζήτησε απαντήσεις για την εργασιακή ανασφάλεια, τις ώρες εργασίας, τις αμοιβές αλλά και τις δεξιότητες που αποκτούν οι gig workers μέσω της εργασίας τους.

Το προφίλ του «gig worker» στην Ευρώπη

Σύμφωνα με την έρευνα, στο ερώτημα «πόσες ώρες εργαστήκατε σε πλατφόρμες την προηγούμενη εβδομάδα;», οι κυριότερες απαντήσεις ήταν οι εξής: το 20% των ερωτηθέντων απάντησε λιγότερο από τέσσερις ώρες (εβδομαδιαίως, όχι ημερησίως), το 19% τέσσερις έως οκτώ ώρες, το 14% δύο ημέρες, το 8% τρεις ημέρες και ίσο ποσοστό τέσσερις, ενώ το 4% είχε δουλειά σχεδόν κάθε μέρα (πάνω από πέντε ημέρες την εβδομάδα).

Όταν ερωτήθηκαν τι ποσοστό του εισοδήματός τους άντλησαν από την «gig economy» τον τελευταίο μήνα πριν από την πραγματοποίηση της έρευνας, πάνω από τους μισούς (53%) απάντησαν από μηδέν έως 20%, το 15% από 21% ως 40%, το 10% από 40% μέχρι και 60%, το 8% έως και 80%, ενώ για το 12% των ερωτηθέντων «gig economy» σημαίνει οικονομική επιβίωση, αφού άντλησαν από αυτή πάνω από το 80% του εισοδήματός τους. Ο κ. Πουλιάκας παρατηρεί ακόμα ότι αν και τείνουμε να πιστεύουμε ότι η εργασία στην «gig economy» αφορά πολύ νέους ανθρώπους, οι οποίοι πιθανώς κάνουν ακόμα τα αρχικά βήματα τους στην αγορά εργασίας μετά την εκπαίδευση, αυτό δεν ισχύει. Η μέση ηλικία των εργαζόμενων στις πλατφόρμες είναι γύρω στα 35, σε ένα ηλικιακό φάσμα που περιλαμβάνει ανθρώπους από 18 έως 40 ετών, ενώ είναι συνήθως άνθρωποι με οικογένεια και με πτυχία πανεπιστημίου και άνω.

Τα «gigs» με τη μεγαλύτερη ζήτηση και οι κυριότερες δεξιότητες: Είσαι καλός πωλητής του εαυτού σου;

Σε ποιους τομείς υπάρχει η μεγαλύτερη ζήτηση για « gigs»; «Στο δικό μας δείγμα», αναφέρει ο κ. Πουλιάκας, «το κύριο ζητούμενο task, με ποσοστό 30%, είναι αυτό που αφορά τη συγγραφή και τη μετάφραση, ενώ ακολουθούν με 27% οι εργασίες που αφορούν σε δημιουργικά επαγγέλματα και πολυμέσα, η ανάπτυξη λογισμικού και τεχνολογικών λύσεων με ποσοστό 12% και οι πωλήσεις και το μάρκετινγκ».

Κατά τον κ. Πουλιάκα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ακόμα ότι υπάρχουν πολλές δεξιότητες που μπορεί να βοηθήσουν έναν άνθρωπο να βρει δουλειά στην «gig economy». Οι δεξιότητες αυτές -εκ των οποίων 123 προϋπήρχαν της απασχόλησης σε πλατφόρμες και 89 αποκτήθηκαν στη διάρκεια της εργασίας σε αυτές- κωδικοποιήθηκαν σε clusters και αφορούν τόσο τυπικά προσόντα, όσο και οριζόντιες δεξιότητες (σ.σ.: δεξιότητες μη τυπικές, που δεν πιστοποιούνται με κάποιο πτυχίο).

Οι πάρα πολύ υψηλές τεχνικές δεξιότητες βρίσκονται προφανώς στην κορυφή της λίστας, ιδίως όταν πρόκειται για εργασίες σχετικές με την πληροφορική, το engineering ή το graphic design. Ακολουθούν οι ξένες γλώσσες (ουσιαστικά τα αγγλικά, που είναι η γλώσσα εργασίας σε σχεδόν όλες τις μεγάλες online πλατφόρμες), το πολύ υψηλό επίπεδο ψηφιακού γραμματισμού, οι δεξιότητες επικοινωνίας και self-branding, τα οργανωτικά προσόντα, η στοχευμένη προσωπική κλίση και η μετα-μάθηση (μαθαίνω πώς να μαθαίνω).

«Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα που αφορά τις δεξιότητες επικοινωνίας. Ο gig worker ουσιαστικά δουλεύει ως μονάδα, άρα σε τι συνίσταται η επικοινωνία σε αυτή την περίπτωση; Στο να μπορεί να πείθει τους υποψήφιους πελάτες να γίνουν πελάτες. Ενώ οι platform workers χρειάζονται πολύ υψηλή εξειδίκευση και άρα τα αντίστοιχα πτυχία, διαπιστώσαμε ότι εκεί που κερδίζεται το παιχνίδι είναι στο αν είσαι πετυχημένος πωλητής του εαυτού σου. Όποιος επιθυμεί να εργαστεί για μια online labour platform, πρέπει επίσης να γνωρίζει πολύ καλά τη φύση της πλατφόρμας. Πώς δουλεύει, τα βασικά στοιχεία αρχιτεκτονικής της, ποιο είναι το ιδανικό προφίλ και χαρτοφυλάκιο για να αναρτήσει», σημειώνει.

Η σημασία των ratings και το λεπτό της ώρας που... κοστίζει

Πόσο μετράνε η εργασιακή εμπειρία και η «προϋπηρεσία» σε πλατφόρμες στο να πείσεις κάποιον να σε προσλάβει; «Η εργασιακή εμπειρία είναι μεν σημαντική, αλλά λιγότερο σημαντική από τα ratings (αξιολογήσεις), που αποκτά ένας εργαζόμενος από προηγούμενες δουλειές. Ακόμα και τα πτυχία έχουν λιγότερη σημασία από τα ratings και αυτό δημιουργεί ανισότητες, γιατί οι εργαζόμενοι που συσσωρεύουν καλά ratings λαμβάνουν ολοένα και περισσότερα gigs και γίνεται ολοένα πιο δύσκολο για τους νεοεισερχόμενους να διεκδικήσουν το δικό τους κομμάτι. Εδώ η τιμή, δηλαδή το αν κάποιος είναι νεοεισερχόμενος και παίρνει 25 δολάρια την ώρα, τη στιγμή που ένας παλαιότερος με θετικά ratings παίρνει 30 δολάρια, δεν μετράει, γιατί όταν έχεις να κάνεις με μεγάλα έργα μηχανικής ή κυβερνοασφάλειας, παίζει ρόλο μόνο η ποιότητα», επισημαίνει.

Ημερησία στο Google News Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!

Διαβάστε επίσης:

  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς

Newsletter

Η ημέρα ξεκινάει εδώ. Το imerisia.gr ετοιμάζει το δικό του newsletter. Κάντε εγγραφή εδώ για να είστε οι πρώτοι που θα λαμβάνετε όλες τις οικονομικές ειδήσεις της ημέρας.

ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΝΕΑ - ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑ

Περισσότερα