Μια κομβική αλλαγή των αρχικών όρων της συμφωνίας στον επιμερισμό του γεωπολιτικού ρίσκου φαίνεται πως ξεμπλοκάρει το deal για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου (Great Sea Interconnector) ύψους 1,9 δισ. ευρώ.
Όπως έγραψε χθες η «Η», στη σύσκεψη της Τρίτης υπήρξαν σημεία προσέγγισης, με την Αθήνα να προχωρά σε προσαρμογές κάποιων σημείων, ώστε να καταλαγιάσει τις ανησυχίες της κυπριακής πλευράς. Συγκεκριμένα, συζητήθηκε ο επιμερισμός του γεωπολιτικού ρίσκου κατά 50%-50% ανάμεσα σε Κύπρο και Ελλάδα. Αρχικά είχε συμφωνηθεί επιβάρυνση 63% για τους Κύπριους καταναλωτές που είναι οι καταρχήν ωφελούμενοι, και 37% για τους Έλληνες. Η αλλαγή έχει στόχο να εξασφαλίσει ότι οι Κύπριοι δε θα επωμιστούν το κύριο βάρος σε περίπτωση ανωτέρας βίας ή εμπλοκής του έργου, ενώ αξίζει να σημειωθεί για την ανάκτηση του κόστους κατασκευής θα συνεχίσει να ισχύει το 63-37%.
►Διαβάστε επίσης: Καλώδιο Ελλάδας - Κύπρου: Σημεία προσέγγισης - Στο τέλος της εβδομάδας οι εξελίξεις
Παράλληλα, παραμένει ο συμφωνημένος όρος η Κύπρος να χρηματοδοτήσει το έργο από το 2025 έως την ολοκλήρωση του το 2030, με ετήσια συνεισφορά 25 εκατομμυρίων ευρώ, συνολικού ύψους 125 εκατομμυρίων ευρώ. Τα κεφάλαια αυτά θα αντληθούν από τα έσοδα της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, διασφαλίζοντας ότι δεν θα υπάρξει άμεση επιβάρυνση στους καταναλωτές. Η Κύπρος έχει συμφωνήσει επίσης, να μπει και ως επενδυτής με 100 εκατ. στον Great Sea Interconnector, σε ποσοστό που μένει να διευθετηθεί.
Κρίσμο υπουργικό αύριο
Το νέο κείμενο της συμφωνίας, το οποίο βρίσκεται από χθες βράδυ στα χέρια της κυπριακής πλευράς, αύριο το απόγευμα θα συζητηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο. Αν λάβει το «πράσινο φως» ανοίγει ο δρόμος για την επεξεργασία και αλλαγή των ρυθμιστικών ζητημάτων από τη ΡΑΕΚ.
Παράλληλα, συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές για επιμέρους θέματα, όπως για παράδειγμα δεν είναι σαφές αν το έργο δεν ολοκληρωθεί μέχρι Δεκέμβριο του 2029, αν η Κύπρος θα κληθεί να συνεχίσει να πληρώνει 25 εκατ. τον χρόνο μέχρι την τελική υλοποίηση. Η Λευκωσία επιθυμεί να αναλάβει το κόστος ο ΑΔΜΗΕ έως την ολοκλήρωση του έργου και η ανάκτηση δαπανών από τον Διαχειριστή να επανεκιννήσει με τη λειτουργία της διασύνδεσης.
Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν αρκετές άλλες εκκρεμότητες, για αυτό και η Αθήνα «κρατά μικρό καλάθι», καθώς δεν θα είναι η πρώτη φορά που η Κύπρος θα «πισωγύριζε».
Παρέμβαση Ισραήλ
Το έργο, που θα καταλήξει στο Ισραήλ, είναι στρατηγικής σημασίας για την Ανατολική Μεσόγειο. Παρά το γεγονός, ότι το Τελ Αβίβ έχει σε πρώτη προτεραιότητα τη μάχη με τη Χαμάς, παρακολουθεί στενά όλο το θρίλερ που εξελίσσεται αυτο το διάστημα. Είναι ενδεικτική η παρέμβαση του υπουργού Ενέργειας του Ισραήλ, ο οποίος δήλωσε ότι το έργο αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για το Τελ Αβίβ.
Συγκεκριμένα, σε τηλεφωνική τους συνομιλία, ο Κοέν υπογράμμισε την αξία που έχει για τη χώρα του ο «Great Sea Interconnector», ένα «πρωτοπιοριακό έργο» που θα «ενισχύσει την περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια».
Η ανάρτηση του Κόεν «Μίλησα με τον Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, κ. Γιώργο Παπαναστασίου. Υπογραμμίσαμε τις ισχυρές σχέσεις και τη συνεχιζόμενη συνεργασία μεταξύ Ισραήλ και Κύπρου και τόνισα τη μεγάλη σημασία του έργου «Great Sea Interconnector» για το Ισραήλ. Το έργο θα συνδέσει το ηλεκτρικό δίκτυο του Ισραήλ με το ευρωπαϊκό μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας και θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή. Αυτό το πρωτοποριακό έργο αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για το Ισραήλ, καθώς ενισχύει την περιφερειακή ενεργειακή ασφάλεια, παρέχει πρόσβαση σε ποικίλες ενεργειακές αγορές και ενισχύει την ενσωμάτωση του Ισραήλ στο ευρωπαϊκό ενεργειακό δίκτυο».
Στο ίδιο πνεύμα και ο πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ελλάδα, Νοάμ Κατζ, ο οποίος σημείωσε πως «ο Great Sea Interconnector αποτελεί την πρώτη πραγματική υλοποίηση της εξέχουσας έννοιας της συνδεσιμότητας και των διαδρόμων».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
