Ολο και περισσότερες βαλκανικές χώρες, δείχνουν ενδιαφέρον για επενδύσεις στην πυρηνική ενέργεια αξιοποιώντας εξελιγμένες τεχνολογίες και προσελκύοντας σημαντικές επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό η Βόρεια Μακεδονία και η Σλοβενία βρίσκονται σε συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο για έργα εγκατάστασης μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων και εντάσσονται στην ομάδα των ευρωπαϊκών χωρών που έχουν ξεκινήσει ή εξετάζουν τέτοια έργα.
Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης – Αλβανία, Βουλγαρία, Σερβία, Κροατία, Πολωνία, Ρουμανία, Βόρεια Μακεδονία, Σλοβακία και Τσεχία και από την υπόλοιπη Ευρώπη οι χώρες Φινλανδία, Γαλλία, Ολλανδία, Ιταλία, Ουγγαρία και Σουηδία.
Οι χώρες που δεν έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για πυρηνική ενέργεια, αποτελούν πλέον τη μειοψηφία και είναι οι Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, η Κύπρος, το Κόσοβο και η Ελλάδα.
Το ενδιαφέρον για την τεχνολογία SMR ενισχύθηκε καθώς τον τελευταίο χρόνο αναβίωσε ως επιλογή η πυρηνική ενέργεια, η οποία θεωρείται από πολλά μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ως μια επιλογή για το ενεργειακό τους μείγμα, στο πλαίσιο της απανθρακοποίησης.
►Διαβάστε επίσης: Πυρηνική ενέργεια: ΗΑΕ και Μπιλ Γκέιτς ενώνουν τις δυνάμεις τους για προηγμένους αντιδραστήρες
Η Σερβία ενδιαφέρεται να αγοράσει μερίδιο σε έναν από τους πυρηνικούς σταθμούς που σχεδιάζονται στην περιοχή (τέτοια σχέδια υπάρχουν στη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Σλοβενία), που θέλει να συμμετάσχει στην κατασκευή του πυρηνικού σταθμού Paks στην Ουγγαρία, ακόμη και ότι θα μπορούσε να κατασκευάσει το δικό της πυρηνικό εργοστάσιο ή μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες.
Το Project Phoenix
Στην ανάπτυξη μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων στην Ευρώπη έχουν μπει οι ΗΠΑ, που με το Project Phoenix παρέχουν τεχνικές συμβουλές και συμβουλευτικές υπηρεσίες για τη μετατροπή μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων από άνθρακα σε πυρηνικό σταθμό (SMR).
Το πρόγραμμα ξεκίνησε πριν λίγους μήνες τον Νοέμβριο του 2023, όταν ανακοινώθηκε η έναρξη συνεργασίας με την Πολωνία, τη Σλοβακία και την Τσεχική Δημοκρατία. Οι τρεις χώρες θα λάβουν οικονομική και τεχνική υποστήριξη για μελέτες σκοπιμότητας [για τη μετάβαση από θερμοηλεκτρικούς σταθμούς με καύση άνθρακα στην πυρηνική ενέργεια], σύμφωνα με τον Ειδικό Προεδρικό Απεσταλμένο των ΗΠΑ για το Κλίμα Τζον Κέρι.
Τον Ιούνιο του 2023, το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Κλίματος και Ενέργειας της Σλοβενίας υπέβαλε με επιτυχία αίτηση συμμετοχής στο Project Phoenix. Η εταιρεία παροχής υπηρεσιών ενέργειας και ενέργειας Sargent & Lundy επιλέχθηκε ανταγωνιστικά από το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ για να λάβει επιχορήγηση για να παρέχει στους Σλοβένους ενδιαφερόμενους SMR υπηρεσίες παροχής τεχνικών συμβουλών και συμβουλευτικών υπηρεσιών άνθρακα προς πυρηνικά.
Η Σλοβενία προετοιμάζει επίσης ένα έργο για την κατασκευή δεύτερου αντιδραστήρα στον πυρηνικό της σταθμό στο Krško, ενώ η εγκατάσταση SMRs προβλέπεται από τη νέα στρατηγική χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας μέχρι το 2050.
Η Βόρεια Μακεδονία αντίστοιχα διαπραγματεύεται με ΗΠΑ και Ηνωμένο Βασίλειο. Επίσης, έχει ήδη υπογραφεί συμφωνία με την αμερικανική General Electric για την κατασκευή του σταθμού ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου Νεγκοτίνο ισχύος 800 MW και ότι προετοιμάζεται η εγκατάσταση του σταθμού φυσικού αερίου Μπίτολα ισχύος 300 MW.
Επιπλέον, βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο για την εγκατάσταση μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων με εγκατεστημένη ισχύ 470 MW.
Τα πλεονεκτήματα των μικρών αντιδραστήρων
Το Project Phoenix ανακοινώθηκε από τον Ειδικό Προεδρικό Απεσταλμένο των ΗΠΑ για το Κλίμα Τζον Κέρι στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή στο Σαρμ Ελ Σέιχ της Αιγύπτου (COP27) το Νοέμβριο του 2022. Στοχεύει στην επιτάχυνση της παγκόσμιας μετάβασης στην καθαρή ενέργεια υποστηρίζοντας μελέτες σκοπιμότητας και παρέχοντας τεχνική βοήθεια για την υποστήριξη της επιδίωξης της μετατροπής σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα σε αξιόπιστη και ασφαλή παραγωγή πυρηνικής ενέργειας με μικρούς αρθρωτούς αντιδραστήρες μηδενικού άνθρακα (SMR).
Το έργο εντάσσεται στο πλαίσιο του Προγράμματος Θεμελιωδών Υποδομών του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για την Υπεύθυνη Χρήση της Τεχνολογίας Μικρών Αρθρωτών Αντιδραστήρων (FIRST) που παρέχει υποστήριξη ανάπτυξης ικανοτήτων για χώρες εταίρους υπό τα υψηλότερα πρότυπα ασφάλειας, ασφάλειας και μη διάδοσης.
Όπως υποστηρίζει η τεχνολογία των μικρών αντιδραστήρων (SMR) έχει πλεονεκτήματα όπως:
- Απαιτούν σχετικά μικρή έκταση γης και μπορούν να κλιμακωθούν ανάλογα με τις ανάγκες για να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες.
- Έχουν σχεδιαστεί για να ενσωματώνουν προηγμένα χαρακτηριστικά ασφάλειας, ασφάλειας και μη διάδοσης.
- Απαιτούν μειωμένες επενδύσεις κεφαλαίου.
- Έχουν ευέλικτη θέση που τους επιτρέπει να κατασκευάζονται όπου απαιτείται ενέργεια.
- Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παραγωγή ενέργειας, παραγωγή καθαρού υδρογόνου, βιομηχανικές εφαρμογές, θερμότητα διεργασίας, αφαλάτωση ή άλλες χρήσεις.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
