Οι μετεωρολόγοι είχαν ειδοποιήσει τις ευρωπαϊκές αρχές για την άφιξη ενός κύματος ψύχους από την Αρκτική. Μετά από έναν ήπιο Νοέμβριο ο καιρός άρχισε να δείχνει τα… δόντια του, μόνο που η όποια προετοιμασία δεν μπορούσε πρακτικά να αλλάξει το πρόβλημα που έχει να κάνει με τα επίπεδα ενεργειακής ζήτησης.
Νοικοκυριά και επιχειρήσεις προσπαθούν βέβαια να δείξουν εγκράτεια στα επίπεδα κατανάλωσης, όμως με τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες είναι αναγκασμένοι να θερμάνουν, όσο μπορούν κι αν μπορούν, τα σπίτια τους και τα οχήματα τους. Οι δε, μετεωρολόγοι προειδοποιούν πως η κακοκαιρία που «κατέβηκε» από τη Γροιλανδία θα συνεχιστεί και την ερχόμενη εβδομάδα, με χιονοπτώσεις και θερμοκρασίες πολύ κάτω από το μηδέν σε ένα τόξο που θα απλώνεται από τη Βρετανία έως τη Γερμανία.
Πολικές θερμοκρασίες
Ειδικά στη βόρεια Σκανδιναβία, το θερμόμετρο αναμένεται να πέσει έως και στους -23 βαθμούς Κελσίου, αύριο, Δευτέρα, όπως ανέφερε η εθνική μετεωρολογική υπηρεσία της Σουηδίας. «Όλα δείχνουν πως το κύμα ψύχους θα κρατήσει για τουλάχιστον άλλες δέκα ημέρες. Και θα φέρει πολύ έντονες χιονοπτώσεις» ανέφερε ο Ματίας Λιντ, της σουηδικής υπηρεσίας.
Αν και το χιονισμένο τοπίο θα δημιουργήσει όμορφο φόντο για τις γιορτές, η έλλειψη θέρμανσης και θαλπωρής σε σπίτια και καταστήματα αναπόφευκτα θα επηρεάσει τη διάθεση των πολιτών και ενδεχομένως την καταναλωτική κίνηση, σε ένα διάστημα που ο κόσμος απολαμβάνει και πάλι να βγαίνει δίχως περιοριστικά μέτρα, αλλά με… μειωμένο πορτοφόλι.
Από όλες τις χώρες της Ευρώπης, οι τοπικές ενώσεις των λιανεμπόρων προειδοποιούν πως οι φετινές εορταστικές δαπάνες θα είναι αισθητά μειωμένες, με τους καταναλωτές να αγοράζουν μόνο τα βασικά και να περιορίζονται σε φτηνές επιλογές δώρων, ακόμη και προϊόντων από… δεύτερο χέρι.
Δοκιμάζεται το σύστημα
Η δοκιμασία για το ενεργειακό σύστημα θα είναι, εξάλλου, διπλή. Δεν είναι μόνο οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες που θα αυξήσουν τη ζήτηση, αλλά και το έλλειμμα που δημιουργεί η άπνοια.
Η έλλειψη ανέμων έχει, εδώ και μέρες, μειώσει αισθητά, αν όχι μηδενίσει, την παραγωγή των μεγάλων αιολικών πάρκων στη Βρετανία, τη Γερμανία και τις σκανδιναβικές χώρες. Οι πυρηνικές μονάδες, σε χώρες όπως η Γαλλία και η Σουηδία, δουλεύουν στο μάξιμουμ, όμως δυσκολεύονται να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση τόσο από την εγχώρια αγορά όσο και από τα γειτονικά κράτη που προσπαθούν να αγοράσουν ρεύμα από όπου μπορούν.
Θεωρητικά όλα τα κράτη μέλη είχαν προλάβει να γεμίσουν τις αποθήκες φυσικού αερίου στο μάξιμουμ, ελπίζοντας πως με τον τρόπο αυτό θα αποφύγουν σοβαρά προβλήματα επάρκειας που μπορεί να οδηγήσουν στο χειρότερο σενάριο κάποιων αναγκαστικών διακοπών. Όμως, όλες οι κυβερνήσεις έχουν καταρτίσει σχετικά σχέδια έκτακτης ανάγκης, γνωρίζοντας πως το χειρότερο σενάριο δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα αποθέματα της ΕΕ βρίσκονταν στο 89,9% στις 7 Δεκεμβρίου, χάρη σε νέες εισαγωγές LNG, όμως με την αύξηση της ζήτησης κινούνται καθοδικά.
Στη Γερμανία, ο επικεφαλής του εποπτικού δικτύου φυσικού αερίου της Γερμανίας, της BNetzA απηύθυνε νέα έκκληση προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις να κρατήσουν μειωμένη την κατανάλωση, κρατώντας χαμηλά τον θερμοστάτη και επιλέγοντας να θερμάνουν μόνο συγκεκριμένους χώρους. Όμως, με το θερμόμετρο να βρίσκεται γύρω στους -7 βαθμούς Κελσίου σε περιοχές όπως το Βερολίνο και το Αμβούργο, πολλά νοικοκυριά θα μπουν στον… πειρασμό να ανεβάσουν τον θερμοστάτη.
Σταδιακά δε, το ψυχρό κύμα θα κινηθεί προς τα ανατολικά και νότια, καλύπτοντας την ερχόμενη εβδομάδα μεγάλο μέρος των Βαλκανίων.
Συνολικά στην Ευρώπη, οι θερμοκρασίες θα κινηθούν κατά 10(!) βαθμούς χαμηλότερα από τον μέσο όρο για την εποχή.
Πίεση στις τιμές
Οι δύσκολες αυτές συνθήκες ιδανικά θα πιέσουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να φτάσουν πιο κοντά στον πολυπόθητο συμβιβασμό για την έγκριση του νέου ενεργειακού πακέτου, τμήμα του οποίου είναι το περίφημο πλαφόν.
Η ερχόμενη εβδομάδα θεωρείται κρίσιμη, τόσο για τις κυβερνήσεις και τις κοινωνίες όσο βέβαια και για τις αγορές. Διότι όσο συμφωνία δεν υπάρχει και η ζήτηση αυξάνεται, η ανοδική πίεση προς τις τιμές του φυσικού αερίου θα συνεχιστεί.
Είναι χαρακτηριστικό πως η τιμή του TTF, από τις 11 Νοεμβρίου (οπότε και βρισκόταν σε χαμηλό εξαμήνου στα 97,8 ευρώ/MWh) έως τις 10 Δεκεμβρίου, έχει αυξηθεί κατά 40%(!) με αποτέλεσμα να κινείται πλέον πάνω από τα 140 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Αναλυτές δε, προειδοποιούν πως αν «σπάσει» το φράγμα των 150 ευρώ, θα αρχίσει να κινείται προς το επόμενο «μαξιλάρι» των 200 ευρώ, όπως είχε γίνει το καλοκαίρι.
Η εικόνα αυτή καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη συμφωνίας στους κόλπους της ΕΕ. Θυμίζουμε πως στις 13 Δεκεμβρίου είναι προγραμματισμένη η νέα, έκτακτη, συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, όμως ο αρχικός σχεδιασμός που ήθελε τα τεχνικά κλιμάκια να έχουν φτάσει μέχρι τότε, έστω κοντά σε συμφωνία, για την ώρα δεν έχει επαληθευτεί.
Οι συνομιλίες σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων συνεχίστηκαν και χθες, όμως δυστυχώς λευκός καπνός δεν έχει διαφανεί ακόμη.
Το ακανθώδες ζήτημα του πλαφόν
Στο τραπέζι βρίσκεται η νέα πρόταση της τσεχικής προεδρίας που, σύμφωνα με τα διεθνή δημοσιεύματα, κάνει λόγο για πλαφόν στα 220 ευρώ ανά μεγαβατώρα ή η τιμή του TTF να είναι κατά 35 ευρώ υψηλότερη από την τιμή αναφοράς για το LNG. Η πρόταση αυτή είναι μεν αισθητά χαμηλότερη από το «αστείο» πλαφόν των 270 ευρώ που είχε προτείνει αρχικά η Κομισιόν, όμως και πάλι κρίνεται ως υψηλή από πολλά κράτη μέλη.
Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό, ομάδα 12 κρατών μελών, μεταξύ τους και η Ελλάδα, κυκλοφόρησαν νέο υπόμνημα στο οποίο επισημαίνουν πως οι τωρινές συζητήσεις για το πλαφόν δεν πηγαίνουν «αρκετά μακριά», ώστε να οδηγούν σε μια συμβιβαστική συμφωνία. Αφήνουν δε, να εννοηθεί πως θα μπλοκάρουν την επικύρωση του ενεργειακού πακέτου, εφόσον δεν περιλαμβάνει και συμφωνία για το πλαφόν.
Από την άλλη πλευρά ούτε η ομάδα των σκληροπυρηνικών, με επικεφαλής τη Γερμανία, δεν δείχνει να κάνει πίσω επιμένοντας πως ένα υψηλό πλαφόν με μια μη ανταγωνιστική τιμή, μπορεί να δυσκολέψει την Ευρώπη να διασφαλίζει τις προμήθειες που χρειάζεται, θέτοντας θέμα επάρκειας.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!