Στην τελική ευθεία μπαίνει και το ζήτημα του πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο, όπως έχει συμφωνήσει το G7 με τους Ευρωπαίους συμμάχους. Το βασικό πλαίσιο έχει συμφωνηθεί, αφήνοντας σε εκκρεμότητα μόνο το κρίσιμο θέμα της τιμής του πλαφόν, κάτι που θα κληθούν να συζητήσουν και να αποφασίσουν (ιδανικά) μέσα στη μέρα οι μόνιμοι αντιπρόσωποι (Coreper) των κρατών μελών της ΕΕ.
Θυμίζουμε, εξάλλου, πως το πλαφόν έχει συμφωνηθεί πως θα επιβληθεί με την ενεργοποίηση του ευρωπαϊκού εμπάργκο στο ρωσικό αργό, από τις 5 Δεκεμβρίου, κάτι που σημαίνει πως οι όποιες διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ολοκληρωθούν το αργότερο μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες. Αν και στο τραπέζι φαίνεται πως βρίσκεται ήδη η προσθήκη μιας περιόδου χάριτος, 45 ημερών για την εισαγωγή του.
Πως φτάσαμε εδώ
Η συνεδρίαση του Coreper αποτελεί το τελευταίο τμήμα μιας διαδικασίας που έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες, με αρχική πρωτοβουλία του G7, για την υλοποίηση ενός μέτρου που δεν έχει δοκιμαστεί ξανά και το οποίο απαιτεί μια δύσκολη ευθυγράμμιση κανονισμών και logistics.
Η ιδέα βασίζεται στην πρόθεση της δυτικής κοινότητας να περιορίσει τα υπέρογκα έσοδα που έχει διασφαλίσει μέχρι τώρα η Ρωσία, κόντρα στον πόλεμο και τις κυρώσεις, από τις πωλήσεις πετρελαίου σε ένα διάστημα υψηλών τιμών. Τα έσοδα αυτά, κατά την άποψη της Δύσης, χρηματοδοτούν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Για να λειτουργήσει δε, το G7 αποφάσισε πως θα ρίξει το βάρος της εφαρμογής και της αστυνόμευσης του πλαφόν στις ίδιες τις επιχειρήσεις που μεταφέρουν και πωλούν το πετρέλαιο: τις ναυτιλιακές και ασφαλιστικές εταιρείες, κυρίως της Ευρώπης.
Οι εταιρείες αυτές θα απαγορεύεται να μεταφέρουν και να ασφαλίσουν ρωσικό αργό εκτός κι αν η τιμή πώλησης είναι στα επίπεδα ή κάτω της τιμής του πλαφόν. Αν πιάνονται να παραβιάζουν το πλαφόν θα υπόκεινται σε κυρώσεις, πιθανότατα για 90 ημέρες, που θα τους στερούν τη δραστηριοποίηση τους στον κλάδο στις χώρες που εφαρμόζουν το μέτρο. Αν και βρίσκεται υπό συζήτηση, το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα της... τιμωρίας τους.
Το τελευταίο εξηγεί και γιατί ήταν καθοριστικής σημασίας σε πρώτη φάση η συνεργασία της ΕΕ, μαζί με τα κράτη μέλη της G7, οπότε οι Αμερικανοί άφησαν (τουλάχιστον επισήμως) στους Ευρωπαίους να καθορίσουν την τιμή.
Σκληρό παζάρι
Έτσι, λοιπόν με τον χρόνο για το στόχο της 5ης Δεκεμβρίου να κυλά ήδη αντίστροφα, οι μόνιμοι αντιπρόσωποι της ΕΕ θα κληθούν (για άλλη μια φορά) να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά και να συμφωνήσουν επί του κρισιμότερου σημείου του σχεδίου που αφορά τις τεχνικές λεπτομέρειες και κυρίως το ίδιο το ύψος του πλαφόν.
Σημειωτέον δε, πως απαιτείται ομοφωνία για την επικύρωση της συμφωνίας από το Coreper, καθώς ουσιαστικά απαιτεί τροποποίηση των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας που έχουν υιοθετηθεί ομόφωνα από τις 27 κυβερνήσεις.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, το μπλοκ προσανατολίζεται καταρχάς σε μια χαλάρωση της εφαρμογής του μέτρου με μια επιπλέον περίοδο χάριτος 45 ημερών. Η περίοδος αυτή θα αφορά ποσότητες ρωσικού πετρελαίου που «φορτώθηκαν» πριν τις 5 Δεκεμβρίου και θα παραδοθούν μέχρι τις 19 Ιανουαρίου.
Αναφορικά με το ακανθώδες ζήτημα της τιμής του πλαφόν, σύμφωνα με δημοσιεύματα, υπάρχει μεν σχετική πολιτική(!) στήριξη για το μέτρο, χάρη και στην έντονη πίεση της Ουάσιγκτον, όμως υπάρχουν αποκλίσεις στο ύψος της τιμής.
Το σκεπτικό είναι πως η τιμή πρέπει να οριστεί αρκετά ψηλά, ώστε οι Ρώσοι να έχουν κίνητρο να συνεχίσουν την παραγωγή πετρελαίου, αλλά και αρκετά χαμηλά για να περιορίσει τα κέρδη που αποκομίζει το Κρεμλίνο.
Το ύψος του πλαφόν θα είναι σταθερό, αντί να μεταβάλλεται συνεχώς, αλλά θα αναθεωρείται ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, ώστε να προσαρμόζεται στις συνθήκες.
Το κόστος της εξόρυξης πετρελαίου στη Ρωσία υπολογίζεται ανάμεσα στα 12 και τα 20 δολάρια. Την ίδια ώρα στις αγορές το ρωσικό αργό διαπραγματεύεται περίπου στα 70 δολάρια το βαρέλι, ήτοι αρκετά χαμηλότερα από το Brent, που χθες βρισκόταν σχεδόν στα 89,40 δολάρια.
Μέση τιμή τα 60 δολάρια
Υπό τα δεδομένα αυτά, η τιμή του πλαφόν συζητείται γύρω στα 60 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετές διαφορετικές απόψεις. Κράτη του ανατολικού μπλοκ, όπως η Πολωνία και η Λιθουανία ζητούν πολύ χαμηλότερη τιμή για να πιεστεί η Ρωσία, όμως υπάρχουν φωνές που θεωρούν πιο λογική και βιώσιμη μια υψηλότερη τιμή, γύρω στα 70 δολάρια το βαρέλι.
Διεθνείς αναλυτές ποντάρουν, πάντως, στην υψηλότερη τιμή. Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός πως η Μόσχα έχει δηλώσει επανειλημμένως πως θα σταματήσει τις εξαγωγές πετρελαίου προς τις χώρες που θα υιοθετήσουν το πλαφόν. Όσο πιο υψηλή είναι η τιμή, μειώνονται οι πιθανότητες ακραίων αντιποίνων από την πλευρά της Μόσχας.
Χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του ο υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, είχε σχολιάσει πως είναι προς το συμφέρον της ίδιας της Ρωσίας να συνεχίσει τις πωλήσεις πετρελαίου και να μην χάσει αγοραστές.
Υπολογίζεται πως μόνο το πρώτο οκτάμηνο του πολέμου η Ρωσία αποκόμισε 7,3 τρισ. ρούβλια (περίπου 117 δισ. δολάρια) από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου. Το ποσό αυτό αναλογεί περίπου στο 30% του ετήσιου ρωσικού προϋπολογισμού.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
