Με τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας να μην περιλαμβάνουν ενεργειακά προϊόντα σε πρώτη φάση φαίνεται να μην κινδυνεύει η ενεργειακή επάρκεια στην Ευρώπη και την Ελλάδα από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας.

Ωστόσο ο κίνδυνος για άνοδο των τιμών είναι όλο και μεγαλύτερος, αφού η περίοδος χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα για τις αντιδράσεις της Ρωσίας και τις επιπτώσεις στις αγορές τις επόμενες μέρες.

Η στόχευση της ελληνικής κυβέρνησης στο πλαίσιο αυτό είναι η εξασφάλιση οικονομικού χώρου, ρευστότητας ώστε να μπορεί να στηρίξει την οικονομία στη δύσκολη περίοδο που έρχεται.

«Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία ανατροφοδοτεί τη σφοδρή διεθνή κρίση σε δυσθεώρητα επίπεδα, απειλώντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις» τόνισε πρόσφατα ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, διαβεβαιώνοντας πως η στήριξη της κοινωνίας από την κυβέρνηση θα συνεχιστεί για όσο χρειαστεί.

Στα σκαριά Ταμείο Ανάκαμψης για την ενέργεια

Στο σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας, η Ευρώπη αναμένεται να προχωρήσει γρήγορα σε έκτακτα μέτρα με τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης, έτοιμου να στηρίξει τα νοικοκυριά σε περίπτωση εκτόξευσης των τιμών την επόμενη περίοδο.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, έστειλε χθες επιστολή με τις προτάσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της διεθνούς ενεργειακής κρίσης, σε συνέχεια της πρότασης του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 Φεβρουαρίου.

Τη επιστολή έλαβαν οι εκτελεστικοί αντιπρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Frans Timmermans και Margrethe Vestager, ο Επίτροπος για την Οικονομία, Paolo Gentiloni, η Επίτροπο Ενέργειας, Kadri Simson και η Υπουργός Οικολογικής Μετάβασης της Γαλλίας και Πρόεδρος του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας, Barbara Pompili.

Η ελληνική πρόταση

Η Αθήνα προτείνει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης για την ενεργειακή κρίση - EU Energy Crisis Solidarity Facility (ECSF). Όπως τονίζει, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει συλλογικά και αποφασιστικά στη λήψη έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις μεγάλες ανατιμήσεις στο κόστος ενέργειας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ο σκοπός του ευρωπαϊκού Μηχανισμού Αλληλεγγύης είναι να στηρίξει τους Ευρωπαίους καταναλωτές, ιδίως τους πιο ευάλωτους και να περιορίσει την επιβάρυνση των οικονομιών των Κρατών Μελών από την ενεργειακή κρίση, η οποία εντείνεται από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ειδικότερα, η ελληνική πλευρά ζητά:

• Χαμηλότοκα δάνεια που δεν θα υπολογίζονται στο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, που θα προορίζονται για τη χρηματοδότηση των επιδοτήσεων για τα τιμολόγια ρεύματος και φυσικού αερίου, αλλά και των πληττομένων επιχειρήσεων από την ενεργειακή κρίση.
• Την χρηματοδότηση της χονδρεμπορικής τιμής ενέργειας διαχωρίζοντας τη τιμή ανάλογα την τεχνολογία παραγωγής ενέργειας.
• Να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους και δανεισμό από την ΕΤΕπ επενδύσεις για την ανάπτυξη στρατηγικών υποδομών αποθήκευσης ορυκτών καυσίμων και επενδύσεις στη διεθνή ενεργειακή συνδεσιμότητα.

Πως θα λειτουργεί ο Μηχανισμός ECSF

1. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) θα δημιουργήσει έναν Μηχανισμό Αλληλεγγύης για την ενεργειακή κρίση, έπειτα από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
2. Τα Κράτη Μέλη θα έχουν τη δυνατότητα λήψης χαμηλότοκων δανείων από τον ECSF για τη χρηματοδότηση μέτρων αντιστάθμισης των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές ενέργειας.
3. Το ύψος της χρηματοδότησης θα καθορίζεται από την κατανάλωση ενέργειας ή από τα ετήσια έσοδα των πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου του κάθε Κράτους Μέλους.
4. Με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα δάνεια δεν θα υπολογίζονται στο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος των Κρατών Μελών.
5. Η αποπληρωμή των δανείων θα γίνεται σε μία περίοδο 12 έως 15 ετών με τη λήψη μέτρων που θα αποφασίζει το κάθε Κράτος Μέλος. Στα μέτρα θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν τα μελλοντικά έσοδα από πλειστηριασμούς δικαιωμάτων ρύπων και η επιβολή εισφοράς στην κατανάλωση ενέργειας.

Δύο επιλογές για τους πόρους του ECSF

Επιλογή Α 

• Να επιδοτήσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου των νοικοκυριών, με προτεραιότητα στους οικονομικά ασθενέστερους και εφαρμόζοντας κοινωνικά κριτήρια.
• Να επιδοτήσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου των επιχειρήσεων, με έναν ενιαίο τρόπο.
• Να παρέχουν φθηνά κεφάλαια στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε εκείνες που είναι περισσότερο ευάλωτες λόγω των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας και του πολέμου στην Ουκρανία.
• Να παρέχουν χαμηλότοκα δάνεια στις επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση συμβολαίων αντιστάθμισης των υψηλών τιμών με προμηθευτές ενέργειας.
• Να αυξήσουν τις επιχορηγήσεις για έργα ενεργειακής αποδοτικότητας, ΑΠΕ και διαφοροποίησης του ενεργειακού μείγματος.

Επιλογή Β

Τα Κράτη Μέλη θα μπορούν να αξιοποιήσουν τους πόρους του ECSF για να επιδοτήσουν μέρος των συμβολαίων στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού.

Ειδικότερα:

• Η χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα συνεχίσει να εφαρμόζει τους υφιστάμενους κανόνες που βασίζονται στην οριακή τιμή.
• Ωστόσο, τα Κράτη Μέλη θα καθορίζουν ανώτατα όρια για την αποζημίωση της κάθε τεχνολογίας παραγωγής ενέργειας. Τα Κράτη Μέλη θα υπολογίζουν, επίσης, το κόστος καυσίμου για κάθε τεχνολογία παραγωγής ενέργειας. Σε περίπτωση που το κόστος καυσίμου είναι ακριβότερο από την ανώτατη αποζημίωση, ο παραγωγός θα λαμβάνει τη διαφορά.
• Οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας θα εποπτεύονται από μηχανισμούς παρακολούθησης της αγοράς, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές θα λαμβάνουν την έκπτωση που τους αντιστοιχεί.
• Το κόστος της κρατικής επιδότησης στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας θα χρηματοδοτηθεί από τον ECSF.

Στην επιστολή του, ο Έλληνας Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας προτείνει επίσης τα εξής:

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αναθεωρήσει την πολιτική της για την ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση πηγών και οδεύσεων.

Οι επενδύσεις που αφορούν στην ανάπτυξη στρατηγικών υποδομών αποθήκευσης ορυκτών καυσίμων και θα ενισχύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από ευρωπαϊκούς πόρους και δανεισμό από την ΕΤΕπ.

Το ίδιο θα πρέπει να ισχύσει και για άλλες ενεργειακές επενδύσεις που θα ενισχύουν την αμυντική ικανότητα της Ευρώπης (π.χ. ενεργειακή αποδοτικότητα στρατιωτικών υποδομών, οχημάτων κλπ).

Η διαθέσιμη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση θα πρέπει κατά προτεραιότητα να διατεθεί για την υλοποίηση ενεργειακών διασυνδέσεων με τρίτες χώρες (π.χ. διασύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική ή τη Μέση Ανατολή).

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!