Με γοργούς ρυθμούς προχωρούν οι διευθετήσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας και Κύπρου, με το Πλαίσιο Κατανόησης που υπέγραψαν Αθήνα και Λευκωσία την προηγούμενη Παρασκευή. Σήμερα αναμένεται να κατατεθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η τροπολογία που προβλέπει τον ισόποσο επιμερισμό του γεωπολιτικού ρίσκου (50%-50%) μεταξύ των δύο χωρών.
Η ρύθμιση θα κατατεθεί σήμερα στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας για τις δημόσιες επενδύσεις, «Νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και συμπληρωματικές διατάξεις», το οποίο προγραμματίζεται να ψηφιστεί αύριο από τη Βουλή.
Υπενθυμίζεται ότι η ρύθμιση που προέκυψε ύστερα από αξίωση της Λευκωσίας. Στην αρχική συμφωνία κατανομής του κόστους, η αναλογία προέβλεπε ότι οι Κύπριοι θα επωμίζονταν το 63% των δαπανών, ως άμεσα ωφελούμενοι από το έργο, ενώ οι Έλληνες το 37%. Ωστόσο αυτό άλλαξε και σε περίπτωση που σταματήσει το έργο για λόγους ανωτέρας βίας και χωρίς υπαιτιότητα του φορέα υλοποίησης (ΑΔΜΗΕ), αυτός θα έχει τη δυνατότητα να ανακτήσει τις δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι τότε, μοιράζοντας το κόστος ισόποσα (50%-50%) μεταξύ των δύο χωρών. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι το ελληνικό κράτος θα αναλάβει επιπλέον 13% των δαπανών εάν η υλοποίηση του έργου καθυστερήσει για γεωπολιτικούς λόγους.
Η «υποχώρηση» αυτή της Αθήνας φέρει διττή σημασία: Με την καθιέρωση της αναλογίας 50%-50% από το Κοινοβούλιο, η ελληνική κυβέρνηση στέλνει ένα δυναμικό μήνυμα για την προθυμία της να αναλάβει μεγαλύτερο γεωπολιτικό ρίσκο, ενισχύοντας παράλληλα τη θέση της βάσει του Διεθνούς Δικαίου. Αυτή η κίνηση λειτουργεί και ως σαφής προειδοποίηση προς την Άγκυρα, αποδεικνύοντας ότι η Ελλάδα δεν υποχωρεί από τις διεκδικήσεις της και δεν θεωρεί ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση θα οδηγήσει σε επιβάρυνση του ελληνικού κράτους. Επιπλέον, η κυβέρνηση δείχνει αποφασιστικότητα να προχωρήσει το έργο χωρίς καθυστερήσεις, διασφαλίζοντας ότι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου θα συνεχιστεί χωρίς παρεκκλίσεις, παρά τις εξωτερικές πιέσεις.
Η ψήφος της Βουλής θα σηματοδοτήσει την επανέναρξη των θαλάσσιων ερευνών και την προώθηση της κατασκευής του καλωδίου.
Μητσοτάκης-Χριστοδουλίδης-Μακρόν συζήτησαν για το GSI
Η πορεία του έργου Great Sea Interconnector, συζητήθηκε και στην στην τριμερή που είχαν στο περιθώριο της 79ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκη, με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη.
Το έργο έχει και γαλλικό ενδιαφέρον, καθώς ο ΑΔΜΗΕ έχει αναθέσει στη Nexans την κατασκευή του καλωδίου, ενώ και άλλες γαλλικές εταιρείες διευρευνούν την επενδυτική συμμετοχή τους στο έργο.
Ο κ. Μακρόν ενημερώθηκε από τους κ.κ.Μητσοτάκη και Χριστοδουλίδη για την πρόοδο των εργασιών, με τους τρεις συμφωνούν στη στρατηγική σημασία του έργου για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Οι οικονομικές εκκρεμότητες
Σημειώνεται ότι ο ΑΔΜΗΕ, θα πρέπει να στείλει στη Nexans την «Full Notice to Proceed», έως τη Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου, με την οποία θα δεσμευτεί οριστικά ως προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το συμβόλαιο ύψους 1,4 δισ. ευρώ με τη γαλλική εταιρεία. Ωστόσο απομένουν κάποιες οικονομικές εκρρεμότητες προς διευθέτηση ανάμεσα σε ελληνική και κυπριακή πλευρά για να ανοίξει οριστικά ο δρόμος για την κατασκευή του έργου.
Κύπρο και ΑΔΜΗΕ χωρίζουν κάποια εκατομμύρια ευρώ. Με τη συμφωνία τους της Δευτέρας, οι δύο ρυθμιστικές αρχές χορήγησαν στον ΑΔΜΗΕ την έγκριση για ανακτήσιμα έξοδα ύψους περίπου 572 εκατ. ευρώ (από 608 εκατ. ευρώ που ήταν η εισήγηση του Διαχειριστή), για την περίοδο 2023-2024-2025. Όλα τα έξοδα που θα θεωρηθούν εύλογα από τους ρυθμιστές θα ανακτηθούν εντός 35 ετών, με ετήσια απόδοση 8,3%.
Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) απέριψε την ένταξη 36 εκατ. ευρώ από τα 48 εκατ. ευρώ που κατέβαλε ο ΑΔΜΗΕ στον προηγούμενο φορέα υλοποίησης, Euroasia Interconnector, αναγνωρίζοντας μόλις 12 εκατ. ευρώ για τη μελέτη του τμήματος Κρήτη – Κύπρος. Τα υπόλοιπα 24 εκατ. ευρώ, που αφορούσαν τις μελέτες των τμημάτων Αττική – Κρήτη (υπό κατασκευή) και Κύπρος – Ισραήλ, δεν αναγνωρίστηκαν λόγω πιθανών εναλλακτικών κατανομών του διασυνοριακού κόστους. Επιπλέον, απορρίφθηκαν και τα 12 εκατ. ευρώ που εισέπραξε ο μέτοχος του Euroasia Interconnector, θεωρώντας τα επιχειρηματικό ρίσκο.
Επίσης δεν ενέκρινε επίσης τις λειτουργικές δαπάνες ύψους 8 εκατ. ευρώ, ζητώντας περισσότερες διευκρινίσεις και αποδείξεις, στα έξοδα που απαιτούνται για την υλοποίηση του έργου, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του στο μέλλον.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
