Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα της τάξης των €12 δισ. περίπου ανήλθαν πέρυσι τα συνολικά κεφάλαια που προσέλκυσαν οι ελληνικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με σχετική μελέτη της PwC.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα deals, αυτά ανήλθαν σε 94 συνολικής αξίας περίπου €10,4 δισ., στα οποία μάλιστα δεν περιλαμβάνεται ένα ακόμη ποσοστό 10%-20% συμφωνιών οι οποίες δεν δημοσιεύονται. Ο αριθμός των deals αυξήθηκε κατά 23,7% σε σχέση με το 2021 και η μέση αξία συναλλαγής κατά €54 εκατ., φθάνοντας στα €110 εκατ.

Ο Θανάσης Πανόπουλος, Partner και επικεφαλής του τμήματος Deals της PwC Ελλάδας, ανέφερε ότι από τις πρώτες ενδείξεις – και με βάση όσως έχουν ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να ολοκληρωθούν το επόμενο διάστημα – τα deals θα κινηθούν σε ανάλογους ρυθμούς και το 2023. Υπογράμμισε ότι «οι ξένοι επενδυτές συνεχίζουν να βλέπουν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τα ελληνικά assets παρότι παγκοσμίως οι συναλλαγές μπορεί να εμφανίσουν υποχώρηση λόγω του αρνητικού… κοκτέιλ».

►Διαβάστε επίσης: Τουρισμός, κατανάλωση, φυσικό αέριο και επενδύσεις ανεβάζουν ψηλά τις εκτιμήσεις για ανάπτυξη

Μόνο με την ολοκλήρωση deals όπως των:

• Sani/Ikos -GIC (sovereignfund της Σιγκαπούρης) (άνω των €2 δισ.)
• Εγνατία οδός (€1,5 δισ.)
• ΔΕΗ – Enel Ρουμανίας 7 Enel Greece (50%) (€2 δισ. στο σύνολο), αναμένεται να φθάσουμε στο 60% της αξίας των περυσινών deals. Μπορούν επίσης να προστεθούν αναμενόμενες συναλλαγές €1 δισ. του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (€1 δισ.) και άνω των €500 εκατ. για τις ΑΠΕ. Μάλιστα αν γίνουν φέτος οι αποεπενδύσεις του ΤΧΣ από τις ελληνικές τράπεζες, οι συνολικές συναλλαγές μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και τα €15 δισ.

Τεράστιο ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ

Ειδικότερα, μεγάλο «κύμα» συναλλαγών συνεχίζεται στον κλάδο των ΑΠΕ, όπου «κάθε εβδομάδα βλέπουμε και έναν νέο επενδυτή που δεν τον γνωρίζαμε μέχρι σήμερα», όπως ανέφερε ο Γιώργος Μακρυπίδης, Partner και επικεφαλής Corporate Finance της PwC Ελλάδας.

Σημαντικό είναι ακόμη το ενδιαφέρον για τον Τουρισμό – τις επόμενες ημέρες θα βγουν δύο νέα ξενοδοχειακά deals που τρέχει η PwC – τα Τρόφιμα-Ποτά, τις Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (δευτερογενής αγορά) και τις Αποκρατικοποιήσεις με τις σημαντικότερες συναλλαγές να αφορούν τον Διεθνές Αερολιμένα και την Αττική οδό, αεροδρόμιο και Αττική οδός άνω του €1 δισ. η καθεμία.

Συνολικά για τις αποκρατικοποιήσεις ο φετινός πήχης αγγίζει τα €2 δισ. από

• Εγνατία οδό: €1,496 δισ.
• Λιμένα Ηγουμενίτσας: €84 εκατ.
• Νέα έργα όπως π.χ. περιφερειακά λιμάνια και μαρίνες και λοιπά ακίνητα ΤΑΙΠΕΔ όπως τουριστικά ακίνητα με ιαματικές πηγές: €306 εκατ.
• Άλλα έσοδα (καταβολές δόσεων προηγούμενων ετών & έργα με δεσμευτικές προσφορές και 1^η εκταμίευση το 2022): €107 εκατ.

Τα ελληνικά macro που δελεάζουν τους ξένους επενδυτές

Όπως ανέφερε ο Κυριάκος Ανδρέου, advisory leader της PwC Ελλάδας, υπάρχει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για ελληνικά assets – το οποίο δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε πριν από χρόνια – αφού η χώρα μας έχει καταφέρει να κερδίσει και πάλι την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Και αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους:

• Θεμελιώδη. Το 2022, παρά την ενεργειακή κρίση, τον πόλεμο και τις πληθωριστικές πιέσεις, η Ελλάδα εμφάνισε ανάπτυξη 5,5% έναντι 3,5% στην ΕΕ κατά μέσο όρο
• Τουρισμός: Ο τομέας επανήλθε στα προ πανδημίας επίπεδα. Το 10μηνο έκλεισε περίπου με τις ίδιες εισπράξεις του 2019, ενώ και σε ετήσια βάση εκτιμάται ότι μάλλον θα ξεπεράσει τα €18,2 δισ. του 2019
• Άμεσες ξένες επενδύσεις. Αναμένεται να κλείσουν σε νέο ρεκόρ το 2022, καθώς το α’ εξάμηνο έκλεισε με περίπου €5 δισ. όταν το 2021 συνολικά οι άμεσες ξένες επενδύσεις ήταν κοντά στα €6 δισ.
• Εξαγωγές: Η συμμετοχή τους ως ποσοστό επί του ΑΕΠ – εξαιρουμένων των καυσίμων και της ναυτιλίας – ανέβηκε στο 25%, περίπου διπλάσιο σε σχέση με το μερίδιο προ μνημονίων
• Δημοσιονομικά. Παρά τις παροχές ύψους €9,3 δισ., το 2022 εκτιμάται ότι έκλεισε με πρωτογενές έλλειμμα μόλις €1,6 δισ. Η χώρα μας άντλησε €8,5 δισ. για βραχυπρόθεσμα δανειακές υποχρεώσεις – βγήκε πολύ νωρίς πέρυσι επιτυγχάνοντας πολύ χαμηλότερα spreads σε σχέση με αυτά που ακολούθησαν μετά το β’ τρίμηνο. Μάλιστα και για το τρέχον έτος, με την πρώτη της έξοδο στις αγορές η Ελλάδα έχει ήδη καλύψει  το 60% των δανειακών αναγκών για το 2023, ενώ με μία ακόμη έξοδο πιθανόν να καλύψει το 100%

Προκλήσεις και προοπτικές

Συνολικά, παρότι ο πληθωρισμός αναμένεται να κλείσει πέρυσι στο 9,3% με τάση σημαντικής υποχώρησης φέτος, ο στόχος για το ΑΕΠ μπορεί να υπερβεί το 1,2% και παράλληλα να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ.

Οι τρεις βασικές προκλήσεις από το διεθνές περιβάλλον για το 2023 είναι η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός και η άνοδος των spreads και στο εγχώριο περιβάλλον οι επερχόμενες εκλογές.

Σε ό,τι αφορά τα διεθνή «αγκάθια», οι φόβοι για παγκόσμια ύφεση είναι ελαφρώς χαμηλότεροι, ενώ η ενεργειακή κρίση δείχνει να αποσυμπιέζεται.

Αναφορικά με τις ελληνικές εκλογές, δεν έχουν γίνει πραγματικότητα ορισμένοι φόβοι που έκαναν λόγο για δημοσιονομικό εκτροχιασμό.

Πάντως, ο κ. Ανδρέου τόνισε ότι πρέπει να προσέξουμε τρεις βασικούς παράγοντες:

• Να υπάρξει πολιτική σταθερότητα μετά τις εκλογές και να μην υπάρξει εκτροχιασμός των δημοσιονομικών στόχων, «ό,τι χτίσαμε να συνεχιστεί» 
• Να συνεχίσει η μεταρρυθμιστική ατζέντα σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας 
• Να συνεχίσουν με τον ίδιο και ακόμα μεγαλύτερο ρυθμό οι χρηματοδοτήσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (RFF), είναι σημαντικό να μπουν οι πόροι αυτοί στην ελληνική οικονομία. Φέτος εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν οι εγκρίσεις των €13 δισ. του RFF.

Αναφορικά με την επενδυτική βαθμίδα, ο κ. Ανδρέου υπογράμμισε ότι τεχνικά την έχει πάρει η χώρα μας, ωστόσο στο τέλος του 2022 υπήρχε μια παγκόσμια αβεβαιότητα, ενώ παράλληλα αναμένουν όλοι να ολοκληρωθούν οι εκλογές και να υπάρχει πολιτική σταθερότητα για να επιβεβαιωθεί η επενδυτική βαθμίδα. Τονίστηκε ότι «χάνεις εύκολα την εμπιστοσύνη αλλά την κερδίζεις πολύ δύσκολα» 

Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα αναμένεται υποχώρηση του χρέους στο 120%-125% - κάτι στο οποίο βοηθάει πάντως και ο υψηλός πληθωρισμός όπως ειπώθηκε – ενώ σχετικά με την άνοδο των spreads αν εξαιρεθεί κάποιο υψηλότερο επιτοκιακό κόστος, το γεγονός ότι οι περισσότερες ωριμάνσεις είναι μακρινές, δεν αγχώνει τη χώρα μας τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία.

Η ακτινογραφία των περυσινών deals

Deals 2022

94 συναλλαγές συνολικής αξίας €10,4 δισ. και αφορούν:

85 εξαγορές ποσοστού μετόχων άνω του 33% - €9 δισ.

8 συναλλαγές μειοψηφικών πακέτων - €0,9 δισ.

2 αποεπενδύσεις συστημικών τραπεζών - €457 εκατ. 

Τα top-5 deals συγκέντρωσαν σχεδόν το 40% των συνολικών συναλλαγών σε αξία:

• Chipita: €1,3-1,4 δισ.
• Wind: €1 δισ.
• Εθνική Ασφαλιστική: €457 εκατ.
• Viva Wallet: €750 εκατ.
• ΕΛΤΕΧ Άνεμος: €670 εκατ. 

Παράλληλα το 2022 ολοκληρώθηκαν:

• ιδιωτικοποιήσεις €595 εκατ.
• ΑΜΚ €489 εκατ.
• Συναλλαγές μη εξυπηρετούμενων δανείων €0,4 δισ.
• Αξία εταιρικών ομολόγων €0,5 δισ.

Αναλύοντας την περυσινή εικόνα των deals ο κ. Μακρυπίδης τόνισε πως «αυτοί που επενδύουν στη χώρα μας, επενδύουν περισσότερα χρήματα» και «υπήρξαν 59 συναλλαγές περισσότερες σε deals άνω των €50 εκατ., ενώ οι συναλλαγές άνω των €150 εκατ. ήταν 7 περισσότερες». Τονίστηκε ακόμη η ψήφος εμπιστοσύνης από τους ξένους επενδυτές, καθώς ενεπλάκησαν στο 35% των συνολικών deals πέρυσι, εμφανίζοντας μάλιστα τη μεγαλύτερη μέση αξία συναλλαγών (€203 εκατ.).

Η εικόνα ανά κλάδο

Σύμφωνα με τον κ. Μακρυπίδη, τα deals πραγματοποιήθηκαν σε τέσσερις βασικούς τομείς:

• Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες: 26,2%. Ξεχώρισαν τα deals της Viva, της Εθνικής Ασφαλιστικής και των NPLs
• Τρόφιμα& ποτά: 22,9%. Κυριάρχησε το deal Mondelez-Chipita
• Τηλεπικοινωνίες, ΜΜΕ & τεχνολογία: 17,9%. Πρωταγωνίστησε το deal Nova-Wind
• Ενέργεια: 10,8%. Ο κ. Μακρυπίδης, θέλοντας να δώσει έμφαση στο επενδυτικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει ο κλάδος τόνισε πως «όποιος… μιλάει αγγλικά βρίσκεται στη χώρα μας και ψάχνει ΑΠΕ» προσθέτοντας ότι σε τελικό στάδιο βρίσκονται ακόμη δύο νέα μεγάλα deals

Μειοψηφικά πακέτα

Οι συναλλαγές μειοψηφικών πακέτων ανήλθαν πέρυσι σε €887 εκατ. κάτι το οποίο σύμφωνα με τα στελέχη της PwC επιβεβαιώνει και την εμπιστοσύνη που υπάρχει στα management teams πολλών ελληνικών εταιρειών.

Deals αναδιάρθρωσης

Υπήρξαν επίσης και έξι deals αναδιάρθρωσης, στα οποία περιλαμβάνονται οι εξαγορές των:

• Αγνό (από Ελληνικά Γαλακτοκομεία)
• Καλλιμάνης (από dardanel Onentas Gida Sanayi)
• Μπουτάρης (από Premia Properties)
• Δημητρίου (από όμιλο Quest)
• AthensHeart (από PremiaProperties)
• Ορυζόμυλοι Μακεδονίας – Αφοί Μυστακίδη (από ΒΙΟΖΩΚΑΤ)

Αποκρατικοποιήσεις 

Η περυσινή «συγκομιδή» ήταν φτωχή, καθώς τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις ανήλθαν σε €595 εκατ. – εκ των οποίων €516 εκατ. από την πώληση της ΔΕΠΑ Υποδομών και €42,2 εκατ. από την ανάδειξη  του προτιμητέου επενδυτή στην πρώην αμερικανική βάση Γουρνών στην Κρήτη. Φέτος ωστόσο τα έσοδα αναμένεται να προσεγγίσουν τα €2 δισ.

Εταιρικά ομόλογα

Το 2022 ήταν μια ασθενής χρόνια για την έκδοση εταιρικών ομολόγων.  

Επειδή υπήρξε μεγάλη διαφοροποίηση στα spreads, υπήρξαν μόνο 4 συναλλαγές, δύο (από Premia και Safe Bulkers) προ της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία με επιτόκια 2,8%-2,95% και δύο (Lamda Development & CPLP Shipping Holdings) αργότερα με κουπόνια 4,4%-4,7%. Σημειώθηκε πάντως ότι οι εταιρείες συνηθίζουν το νέο περιβάλλον και αναμένονται περισσότερες εκδόσεις φέτος, εφόσον βέβαια επαληθευτούν και οι εκτιμήσεις για την πορεία του πληθωρισμού.

ΑΜΚ

Περιορισμένες σε αριθμό οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου αντλώντας κεφάλαια ύψους €489 εκατ., με την MBC Group να συμμετέχει στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του Antenna Group ύψους € 225 εκατ.

Μη εξυπηρετούμενα δάνεια

Στον χρηματοοικονομικό κλάδο, το 2022 χαρακτηρίστηκε από την πραγματοποίηση για πρώτη φορά συναλλαγών συνθετικών τιτλοποιήσεων, οι οποίες και συνδυάστηκαν με πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων σε διεθνή funds και carve-outs συστημικών τραπεζών. Μετά από τον συνεχιζόμενο εξορθολογισμό των  τραπεζών, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) υποχώρησε στο 9,2% των συνολικών δανείων και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω σε χαμηλά μονοψήφια ποσοστά, αντίστοιχα άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αντίστοιχα, για το τρέχον έτος, σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, οι πωλήσεις των μη εξυπηρετούμενων δανείων, συμπεριλαμβανομένων των συνθετικών τιτλοποιήσεων και των πωλήσεων τόσο στην πρωτογενή όσο και στη δευτερογενή αγορά, αναμένεται να ξεπεράσουν σε λογιστική αξία τα €10 δισ.  - πολλές συναλλαγές βρίσκονται υπό επεξεργασία η σε τελικά στάδια κλεισίματος.

Χρηματιστήριο

Το Χρηματιστήριο Αθηνών βρέθηκε στα υψηλότερα επίπεδα από το 2014, ενώ αν η χώρα μας πάρει την επενδυτική βαθμίδα, θα «κοιτάξουν» την Ελλάδα και άλλα funds. Σε ό,τι αφορά τις εισαγωγές υπήρξαν πέρυσι δύο νέες (Dimand, Μπλε Κέδρος) και αναμένονται περισσότερες φέτος, ενώ το κύμα διαγραφών που συνεχίστηκε και πέρυσι (Νίκας, Καραμολέγκος, ByteComputer και Ευρωπαϊκή Πίστη) εκτιμάται ότι θα αναστραφεί τα επόμενα χρόνια λόγω και της επενδυτικής βαθμίδας.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!