Να δοθεί προτεραιότητα στο σχεδιασμό δράσεων εθνικού χαρακτήρα, όπως: εθνικό σχέδιο για τη βιομηχανική συμβίωση, εθνικό σχέδιο για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, είναι μία από τις εννέα προτάσεις του Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και την ταχύτερη-δικαιότερη πράσινη μετάβαση.
Μέσω του Special Report «ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ», το ΒΙΑΝ παρουσιάζει τα βασικά ευρήματα αλλά και τις προτάσεις του.
Βασικά ευρήματα:
- Η αναθεώρηση του πλαισίου πολιτικών της Ε.Ε. για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή δημιουργεί μια σειρά κρίσιμων προκλήσεων, από την εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας και την παραγωγικότητα των πόρων, μέχρι την οικολογική καινοτομία και τη διαχείριση αποβλήτων, που αλλάζουν ριζικά τον τρόπο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι κίνδυνοι απώλειας της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
- Η χώρα έχει υιοθετήσει σειρά στρατηγικών και σχεδίων δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η ψήφιση του Νόμου 4936/2022 με στόχο την κλιματική ουδετερότητα το 2050 και ενδιάμεσες μειώσεις εκπομπών θα αποτελέσει τη βάση διαμόρφωσης μελλοντικών πολιτικών και στρατηγικών και θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις μέσω ιδιωτικών και δημόσιων κεφαλαίων.
- Ηπρακτική εφαρμογή της κυκλικής οικονομίαςπαραμένει σημαντική πρόκλησησε κρίσιμους τομείς,όπως της διαχείρισης αποβλήτων, της ανακύκλωσης και του βαθμού κυκλικότητας στη χρήση υλικών.H κυκλική χρήση υλικών ανήλθε σε 5,4% το 2020 (από 2,4% το 2016), όταν ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι 12,8%.ToΒΙΑΝ προτείνει τη σύσταση Παρατηρητηρίου για την παρακολούθηση της πορείας μετάβασης και τον έγκαιρο εντοπισμό αδυναμιών και καθυστερήσεων
- Hβελτίωση της παραγωγικότητας των πόρων, αν και βελτιώνεται σταθερά την τελευταία δεκαετία, εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για την Ελλάδαπου υπολείπεται (€1,77/kg έναντι €2,09/kg στην Ε.Ε.).
- Στην οικολογική καινοτομία,την ανάπτυξη δηλαδή καινοτόμων προϊόντων, υλικών, υπηρεσιών και διεργασιών που προστατεύουν το περιβάλλον και αξιοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τους διαθέσιμους πόρους, η Ελλάδα ήταν 17ητο 2021.
- Στα αστικά απόβλητα, ενώ οι παραγόμενες ποσότητες είναι κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (524kg/κάτοικο/χρόνο), το 80% των αστικών αποβλήτων καταλήγει σε ταφή, που είναι η 25η επίδοση στην Ε.Ε., και πολύ μακριά από το 10% που είναι ο στόχος μέχρι το 2030.
- Καθυστερήσεις επίσης καταγράφονται ως προς την ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία των περιοχών Natura, την επιτυχημένη ολοκλήρωση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ), καθώς και την κατάρτιση θαλάσσιων χωροταξικών σχεδίων.
- Παρά τις επιμέρους βελτιώσεις ,ζητούμενο παραμένει η επιτάχυνση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση, νέων ή υφιστάμενων έργων. Η αναμενόμενη αύξηση του φόρτου των αδειοδοτουσών αρχών από τις προβλέψεις του κλιματικού νόμου (Νόμος 4936/2022), καθιστά άμεση προτεραιότητα την αξιοποίηση ιδιωτών ελεγκτών, μέσω του μητρώου αξιολογητών ΜΠΕ.
Οι 9 προτάσεις του Συμβουλίου ΣΕΒ
- Να δοθεί προτεραιότητα στο σχεδιασμό δράσεων εθνικού χαρακτήρα, όπως: εθνικό σχέδιο για τη βιομηχανική συμβίωση, εθνικό σχέδιο για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων
- Διαμόρφωση και λειτουργία ολοκληρωμένου πλαισίου καταγραφής των μεγεθών της κυκλικής οικονομίας (σύσταση Παρατηρητηρίου) για την παρακολούθηση της πορείας μετάβασης και τον έγκαιρο εντοπισμό αδυναμιών και καθυστερήσεων.
- Εφαρμογή του θεσμοθετημένου τέλους υγειονομικής ταφής, όπως ισχύει σε 23 χώρες της Ε.Ε., σύμφωνα με τις προβλέψεις του Νόμου 4819/2021, με στόχο να καταστεί η ταφή ακριβότερη της επεξεργασίας – διαχείρισης.
- Επάρκεια υποδομών σε εγκαταστάσεις χωριστής συλλογής, επεξεργασίας, αξιοποίησης, με στόχο την ανάκτηση δευτερογενών υλικών (σε ικανές ποσότητες και με κατάλληλη ποιότητα).
- Εφαρμογή του σχεδίου δράσης για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις (ΠΔΣ), προτεραιότητα στη δημιουργία πλαισίου παρακολούθησης και διεύρυνση των υποχρεωτικών πράσινων κριτηρίων και σε άλλες κατηγορίες ΠΔΣ, όπως περί σχεδιασμού/κατασκευήςοδοποιίας και έργων υποδομών και σχεδιασμού/κατασκευής κτιριακών υποδομών
- Ανάπτυξη προτύπων για δευτερογενή υλικά και καύσιμα.
- Ενίσχυση των ελέγχων εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας μέσω ενεργοποίησης του θεσμού των ιδιωτών επιθεωρητών για την αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων αθέμιτου ανταγωνισμού στη νέα, κυκλική, οικονομία.
- Έκδοση προεδρικών διαταγμάτων για τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης και πλήρη εναρμόνιση με τις σύγχρονες ευρωπαϊκές αλλά και διεθνείς πρακτικές προστασίας, ώστε να καταστεί εφικτή η ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε συμφωνία με τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής.
- Επιτάχυνση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησηςμε την άμεση λειτουργία των μητρώων αξιολογητών ΜΠΕ, αλλά και των ελέγχων εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με ενεργοποίηση του θεσμού των ιδιωτών επιθεωρητών.
Το Special Report:
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!