«Σήμα» για σημαντικές αυξήσεις στις τιμές πολλών προϊόντων δίνουν πολυεθνικοί γίγαντες προκειμένου να προστατεύσουν τα μεγέθη τους από το αυξημένο κόστος των πρώτων υλών και των μεταφορικών.

Σύμφωνα με πληροφορίες από την ελληνική λιανική αγορά τροφίμων, πολυεθνικές εταιρείες έχουν ήδη περάσει ορισμένες αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων τους στα ράφια, ενώ περισσότερες θα γίνουν ορατές μέσα στο φθινόπωρο, ενώ από την πλευρά των εγχώριων προμηθευτών δεν έχουν παρατηρηθεί κάποιες αξιοσημείωτες μεταβολές.

Οπως ανέφερε, άλλωστε, και ο υπουργός Ανάπτυξης, Αδωνις Γεωργιάδης, την περασμένη εβδομάδα, «λόγω της διεθνούς αύξησης των τιμών, στα καύσιμα, στην ενέργεια, στα ναύλα και στις πρώτες ύλες θα υπάρξουν ανατιμήσεις σε πολλά προϊόντα», προσθέτοντας ότι «η διαφορά δεν είναι απλώς 40 λεπτά ή 1 ή 2 ευρώ -που και αυτά έχουν τη σημασία τους- αλλά μπορεί να διαπιστώσει διαφορές δεκάδων ευρώ για το ίδιο είδος».

Μέχρι 485% οι αυξήσεις στα ναύλα

Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι απόψεις του προέδρου του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής και του ΕΒΕΠ, Βασίλη Κορκίδη ο οποίος σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «οι φόβοι του προηγούμενου διαστήματος για ραγδαία άνοδο του κόστους παραγωγής και μεταφορών επαληθεύτηκαν, με τις πρώτες ανατιμήσεις να καταγράφονται σε μια μεγάλη γκάμα "ταχυκίνητων" καταναλωτικών προϊόντων. Η αυξητική τάση αναμένεται, μάλιστα, να ενταθεί το επόμενο διάστημα, καθώς έχουν δρομολογηθεί σημαντικές ανατιμήσεις που ήδη αποτυπώνονται στα ράφια, πλήττοντας τους καταναλωτές. Οι ανατιμήσεις πηγάζουν κυρίως από το κόστος των πρώτων υλών, λόγω της μειωμένης αποδοτικότητας στις μεγάλες παραγωγικές χώρες, την αύξηση της ζήτησης από την Ασία και τη συρρίκνωση των αποθεμάτων παγκοσμίως. Σημαντικός παράγοντας είναι βεβαίως και η ετήσια αύξηση των ναύλων μεταφοράς container από 350% έως και 485%».

Σημαντικές αυξήσεις και τον Αύγουστο

Σύμφωνα άλλωστε με το Γραφείο Ερευνας Αγοράς IRI και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στις τιμές φυτικής και ζωικής παραγωγής και γενικά σε 10 κατηγορίες τροφίμων, καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2021 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο του 2020, αύξηση 4,6%. Οπως ανέφερε ο κ. Κορκίδης, «πρώτοι στη λίστα των ανατιμήσεων είναι οι "εισαγόμενοι κωδικοί" βιομηχανικών ειδών, με 9,3%. Εχουμε μεγάλες αυξήσεις στη τιμή του φυσικού αερίου, 80%, του πετρελαίου, 40%, στην ηλεκτρική ενέργεια, 30%, στις πρώτες ύλες, ακόμα και στον καφέ, 60%, ενώ ακολουθούν τα εγχώρια προϊόντα και κυρίως τρόφιμα, όπως αρνί και κατσίκι 13%, οπωροκηπευτικά 8%, νωπά ψάρια 7%, φρούτα 5%, τυριά και λάδι 3%».

Περιορισμένες οι αντοχές

Το ανησυχητικό είναι πως πολλά ακόμη προϊόντα από το «καλάθι της νοικοκυράς» ετοιμάζονται να ακολουθήσουν το «ράλι τιμών», που καταγράφεται εδώ και 20 εβδομάδες, δεδομένου ότι οι αντοχές των προμηθευτών για απορρόφηση του επιπλέον κόστους που υφίστανται είναι περιορισμένες.

Παρά το γεγονός ότι δεν είναι εύκολο, οι επιχειρήσεις από την πλευρά τους προσπαθούν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους να συγκρατήσουν τις τιμές και να αποτρέψουν οποιαδήποτε μετακύλιση στον τελικό καταναλωτή, αφού γνωρίζουν ότι οι αυξήσεις θα περιορίσουν τον όγκο πωλήσεών τους.

Υψηλότερες τιμές στο β’ εξάμηνο

«Οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι υψηλότερες το δεύτερο εξάμηνο του έτους», ανέφερε ο Hugh F. Johnston, επικεφαλής οικονομικός διευθυντής της PepsiCo, στην τελευταία τηλεδιάσκεψη που πραγματοποίησε η εταιρεία με αναλυτές.

«Η αύξηση των τιμών στις πρώτες ύλες θα μας πλήξει το δεύτερο εξάμηνο του έτους, ενώ θα έχει ισχυρότερη επίδραση το 2022», δήλωσε και η Heineken η οποία χαρακτηριστικά σημείωσε: «αναμένουμε σημαντική αύξηση του κόστους το οικονομικό έτος 2022 -από τον Ιούλιο 2021 έως τον Ιούνιο 2022- το οποίο, μαζί με την αύξηση του κόστους μεταφοράς, θα έχει αντίκτυπο 1,9 δισ. δολαρίων μετά τη φορολογία», κάνοντας εκτίμηση για μειωμένο λειτουργικό περιθώριο κέρδους στο β’ εξάμηνο του 2021 συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.

Υψηλός πληθωρισμός

Η Nestlé επισήμανε ότι το κόστος πώλησης των προϊόντων της θα αυξηθεί κατά 4% φέτος, ενώ η Danone κατέγραψε πληθωρισμό 7% το πρώτο εξάμηνο του έτους, ο οποίος, σύμφωνα με τον CFO της εταιρείας, Jürgen Esser, θα αυξηθεί μία με δύο μονάδες επιπλέον στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, αν και η πίεση στο πρώτο εξάμηνο του έτους έχει ήδη κοστίσει 420 μονάδες στο περιθώριο κέρδους.

Η General Mills, ιδιοκτήτρια εταιρεία των Häagen-Dazs, πρόσθεσε ότι ο πληθωρισμός για την εταιρεία έκλεισε στο 4% το οικονομικό έτος 2021, ενώ θα αυξηθεί περαιτέρω, στο 7%, κατά το 2022, το οποίο ξεκίνησε τον περασμένο Ιούνιο.

Μια άλλη μεγάλη εταιρεία τροφίμων, η ισπανική Ebro Foods, κατέγραψε πέρυσι επιπλέον κόστη 60 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης των πρώτων υλών. «Ο πολύ υψηλός πληθωρισμός των πρώτων υλών και του κόστους των υλικών συσκευασίας το 2021 θα σημαίνει 45 εκατ. ευρώ για το ρύζι και 15 εκατομμύρια ευρώ για τα ζυμαρικά», ανέφερε πρόσφατα η εταιρεία

Στο 60% ο δείκτης εμπορευμάτων

Ο δείκτης τιμών εμπορευμάτων Bloomberg βρίσκεται στα επίπεδα των $97, δηλαδή 60% υψηλότερα από τον Μάρτιο του 2020. Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ αυξήθηκε στο 5,4% τον Ιούλιο, στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 13 ετών, ενώ στη ζώνη του ευρώ έφτασε στο 3% τον Αύγουστο (από 2,2% τον Ιούλιο) το υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας.

Η αύξηση τροφοδοτήθηκε από το κόστος ενέργειας, αλλά και οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν, ενώ υπήρξαν ασυνήθιστα μεγάλες αυξήσεις και στις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων, σύμφωνα με τη Eurostat.

Ειδικότερα, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή στην Ισπανία αυξήθηκε στο 3,3% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο λόγω των τιμών της ενέργειας, η υψηλότερη τιμή σε εννέα χρόνια, ενώ στη Γερμανία είναι 3,4%, το υψηλότερο επίπεδο από το 1993 με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για προσέγγιση του 5% τους επόμενους μήνες.

Δείκτης τιμών εμπορευμάτων Bloomberg

Πληθωρισμός στις ΗΠΑ

Οι ευρωπαϊκές χώρες με τον υψηλότερο πληθωρισμό (Αύγουστος 2021)

• Εσθονία: 5%
• Λιθουανία: 4,9%
• Βέλγιο: 4,7%
• Λετονία: 3,6%
• Λουξεμβούργο: 3,5%
• Γερμανία: 3,4%
• Ισπανία: 3,3%
• Κύπρος: 3,3%
• Σλοβακία: 3,3%
• Ιρλανδία: 3,1%
• Αυστρία: 3,1%
• ΕΥΡΩΖΩΝΗ: 3,0%
• Ολλανδία: 2,7%
• Ιταλία: 2,6%
• Γαλλία: 2,4%
• Σλοβενία: 2,1%
• Φινλανδία: 1,8%
• Πορτογαλία: 1,3%
• Ελλάδα: 1,2%
• Μάλτα: 0,3%

Πληθωρισμός στην ευρωζώνη

Υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες (Ιούλιος 2021)

• Ουγγαρία: 4,7%
• Πολωνία: 4,7%
• Ρουμανία: 3,8%
• Ισλανδία: 3,7%
• Νορβηγία: 3,3%
• Σερβία: 3,1%
• Β. Μακεδονία: 2,8%
• Κροατία: 2,7%
• Τσεχία: 2,7%
• Βουλγαρία: 2,2%
• Σουηδία: 1,8%
• Δανία: 1,7%

Μειωμένα περιθώρια κέρδους

«Οι τιμές των πρώτων υλών στον τομέα των τροφίμων και ποτών θα συνεχίσουν να αυξάνονται το δεύτερο εξάμηνο του 2021 με την κλιμάκωση να καταγράφεται στο πρώτο εξάμηνο του έτους. Αυτό το γεγονός, σε συνδυασμό με την απότομη αύξηση του κόστους μεταφοράς (κυρίως από την Ασία προς την Ευρώπη και τις ΗΠΑ) και την επιστροφή του ανταγωνισμού σε επίπεδα προ πανδημίας, θα οδηγήσει σε μείωση των περιθωρίων κέρδους στη βιομηχανία το 2021», υπογράμμισε η Transy Rodríguez, audit partner της EY στον τομέα των καταναλωτικών αγαθών και διανομής.

«Υπάρχει μια ζήτηση άνω του μέσου όρου που αύξησε τις τιμές, αλλά υπάρχει επίσης και μία σπέκουλα που αφορά τις πρώτες ύλες, με το κόστος αποστολής εμπορευματοκιβωτίων να έχει διπλασιαστεί μέσα σε ενάμιση μήνα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι πληθωριστικές πιέσεις θα αυξηθούν το δεύτερο εξάμηνο του έτους και είναι αδύνατο να προβλεφθεί πόσο θα διαρκέσει. Η Κίνα εξάγει πληθωρισμό για πρώτη φορά», λέει ο Fernando López de los Mozos, partner της Roland Berger και ειδικός στον τομέα καταναλωτικών αγαθών.

Ορισμένες μεγάλες βιομηχανίες έχουν ήδη πάρει μια σειρά μέτρων για να προστατευθούν από τον πληθωρισμό. Αλλες προσπαθούν να γίνουν πιο αποτελεσματικές σε παραγωγικό επίπεδο (η PepsiCo έχει ανακοινώσει σχέδιο μείωσης των δαπανών κατά $1δισ. έως το 2026), ενώ άλλες έχουν προχωρήσει σε αλλαγές στην αλυσίδα εφοδιασμού ή χρησιμοποιούν χρηματοοικονομικά παράγωγα για προστασία έναντι νέων αυξήσεων (π.χ. Coca-Cola ή General Mills).

Το δίλημμα

Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα που όλες οι εταιρείες θέτουν τώρα, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, είναι εάν πρέπει να εφαρμοστούν ή όχι αυξήσεις τιμών.

«Το δίλημμα για τις εταιρείες είναι σε ποιο βαθμό η αύξηση των πρώτων υλών μπορεί να μετακυλιστεί στον καταναλωτή ως προς την τελική τιμή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αύξηση της τιμής και η διατήρηση του περιθωρίου κέρδους αποτελεί την καλύτερη επιλογή, αλλά σε άλλες ο καταναλωτής δεν είναι πρόθυμος να πληρώσει περισσότερα χρήματα μέσα σε αυτό το περιβάλλον, οπότε κρίνεται καλύτερο να μειωθούν τα περιθώρια και να εξασφαλιστεί η ζήτηση», αναφέρουν οι Guillermo Sagnier και Oroel Praena της Simon-Kucher, ενώ προσθέτουν: «η πρόκληση αφορά και τα private labels προϊόντα, καθώς η αύξηση των πρώτων υλών έχει ισχυρό αντίκτυπο σε αυτά. Σε έναν κλάδο με στενά επιχειρηματικά περιθώρια, κάθε απόφαση είναι λεπτή».

«Πιστεύουμε ότι αξίζετε να πληρώσετε λίγο περισσότερα για τα προϊόντα μας», δήλωσε ο CFO της PepsiCo στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη με αναλυτές. «Αυξήσαμε τις τιμές ως απάντηση στον πληθωρισμό», ανέφερε η Unilever στα τελευταία της αποτελέσματα, ενώ και η Nestlé παραδέχτηκε ότι «έχουμε ήδη αυξήσει σημαντικά τις τιμές τα τελευταία τρία τρίμηνα».

Ποιος θα πληρώσει το πάρτι;

«Το… πάρτι στις τιμές θα πληρωθεί από τον καταναλωτή ή τον παραγωγό και όχι από τον retailer. Θα υπάρξει μέρος των αυξήσεων στις τιμές που θα μετακυλιστούν στους καταναλωτές και άλλο μέρος που θα το αναλάβουν οι προμηθευτές», καταλήγει ο Fernando López de los Mozos. 

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!