Η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων δοκιμάζεται από την πανδημία. Πολλές επιχειρήσεις όχι μόνο «κόβουν» την πίστωση, αλλά ζητούν και προπληρωμή των παραγγελιών από τους πελάτες τους, προκειμένου να θωρακίσουν τους ισολογισμούς τους από ενδεχόμενες εκπρόθεσμες πληρωμές. Αυτό προκύπτει, μεταξύ άλλων, από την Ευρωπαϊκή Εκθεση για τις πληρωμές 2021.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έκθεσης, η οποία συγκέντρωσε δεδομένα από 11.187 μικρές, μεσαίες και μεγάλες εταιρείες σε 29 ευρωπαϊκές χώρες που καλύπτουν 11 κλάδους της αγοράς, αφενός δεν παρέχεται πίστωση, τουλάχιστον στο βαθμό που δινόταν στο παρελθόν κι αφετέρου οι προμηθευτές ζητούν από τους πελάτες τους προπληρωμή των παραγγελιών χονδρικής.
Οι απαντήσεις από 240 ελληνικές επιχειρήσεις καταδεικνύουν πως το 40% των ελληνικών επιχειρήσεων ζητούν από τους πελάτες τους να προπληρώσουν, ενώ μία στις τέσσερις επιχειρήσεις δεν διαπραγματεύεται όταν ένας πελάτης ζητήσει μεγαλύτερο χρόνο εξόφλησης, γεγονός που αυξάνει περισσότερο την ανασφάλεια στον επιχειρηματικό κόσμο. Οι πωλήσεις επί πιστώσει συνιστούν σημαντικό ανάχωμα για τους επιχειρηματίες του εμπορίου, οι οποίοι εν μέσω της πανδημίας προσπαθούν να καλύψουν μέρος των αναγκών τους σε κεφάλαια κινήσεως. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις οι «προμηθευτές» αποτελούν βασική πηγή χρηματοδότησης για τους πελάτες τους.
Το κλίμα στην αγορά συμπυκνώνει ο πρόεδρος του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Αναστάσιος Καπνοπώλης, δηλώνοντας στην «Η» ότι οι πιστώσεις περιορίζονται ολοένα και περισσότερο, επειδή:
- η αλματώδης άνοδος των τιμών των πρώτων υλών το τελευταίο διάστημα σε συνδυασμό με
- τη μεγάλη αύξηση των ναυτιλιακών ναύλων για τα κοντέινερ,
περιορίζει σημαντικά τη δυνατότητα παροχής πιστώσεων από τους προμηθευτές.
«Μολονότι οι παλιές επιχειρηματικές σχέσεις διατηρούνται, οι νέες χτίζονται στις άμεσες πληρωμές. Αυτό το οποίο έχουμε σήμερα στην ελληνική αγορά, είναι οι πιστώσεις να κυμαίνονται σε διάρκεια από 60 ημέρες έως τέσσερις μήνες το ανώτατο, κατά μέσο όρο, δηλαδή τρεις μήνες. Οι πελάτες από τη μία ζητάνε μεγαλύτερες πιστώσεις και από την άλλη οι περισσότεροι προμηθευτές ειδικά του εξωτερικού ανησυχούν πως η αύξηση των τιμών των πρώτων υλών δεν τους αφήνει περιθώρια κέρδους σε μία αγορά που ήδη αντιμετωπίζει πολύ μεγάλη κρίση και με βραδύτατους ρυθμούς προσπαθεί να ανακάμψει και να καλύψει τις ζημιές της», επισημαίνει ο κ. Καπνοπώλης.
Η τροφοδοτική αλυσίδα έχει διαταραχθεί με βίαιο τρόπο και όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, αν δεν υπάρξει θεαματική αλλαγή, το 2021, πιθανόν και το 2022, να αποδειχθούν επίσης δύσκολα έτη. Η αύξηση τιμής των πρώτων υλών συνιστά μία από τις πολλές παραμέτρους της αναστάτωσης που έχει προκληθεί στις αγορές, αφήνοντας την αίσθηση ότι πιθανότατα οι τιμές θα σταθεροποιηθούν κάποια στιγμή, αλλά σε υψηλότερα επίπεδα των σημερινών. Επιπλέον, το μεταφορικό κόστος έχει αυξηθεί δραματικά. Σήμερα η τιμή μεταφοράς ενός Container έχει φτάσει στα 12.000 δολάρια, τιμή πολλαπλάσια των περυσινών. Συνεπώς, η νέα εκτίμηση είναι ότι η νέα ισορροπία που θα διαμορφωθεί θα συνεχίσει να είναι σημαντικά υψηλότερη από τα επίπεδα πριν από την πανδημία.
Η επίδραση της κρίσης Covid-19 στις πληρωμές
Στην Ευρωπαϊκή Εκθεση για τις πληρωμές 2021, έξι στις 10 (61%) επιχειρήσεις δήλωσαν ότι η αυξανόμενη μακροοικονομική αβεβαιότητα τις οδήγησε να επεκτείνουν τους χρόνους πληρωμής στους προμηθευτές κατά το προηγούμενο έτος, ενώ σχεδόν οι μισές (48%) έχουν αποδεχτεί πληρωμές σε αργότερο χρόνο από αυτόν που θα αισθάνονταν άνετα προκειμένου να μην επηρεαστούν αρνητικά οι σχέσεις με τους πελάτες.
Κίνδυνοι και συνέπειες από τις εκπρόθεσμες πληρωμές
Στην Ελλάδα, το 66% (έναντι 35% το 2020) των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα διαβλέπουν αυξημένο κίνδυνο για εκπρόθεσμες/μηδενικές πληρωμές από τους οφειλέτες της εταιρίας κατά τους επόμενους 12 μήνες.
Προς μία κοινωνία χωρίς μετρητά
Περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις του δείγματος (57%) πιστεύουν ότι μέσα στα επόμενα 10 χρόνια οι συναλλαγές στη χώρα μας θα γίνονται χωρίς μετρητά, όταν το αντίστοιχο ποσοστό ένα χρόνο πριν ήταν μόλις 25%.
Το 45% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι μικρές επιχειρήσεις δεν θα επιβιώσουν μετά την πανδημία εάν δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τη χρήση φυσικών πληρωμών.
Παράλληλα, πολλοί είναι εκείνοι που τονίζουν πως όσο περισσότερες πιστώσεις δίνονται, τόσο αβέβαιο είναι το μέλλον τους, ενώ οι προμηθευτές του εξωτερικού ζητούν μικρότερες μισθώσεις και προκαταβολές.
Οι επιχειρήσεις βλέπουν τις εκπρόθεσμες πληρωμών ως κοινωνικό ζήτημα και ζητούν συνολικές λύσεις
Υπό το πρίσμα του Covid-19, οι επικεφαλής των επιχειρήσεων προβλέπουν αβεβαιότητα για αρκετά χρόνια. Περίπου το ήμισυ όσων έχουν διαπιστώσει μείωση κερδών δηλώνουν ότι η επιστροφή των επιχειρήσεων στην κανονικότητα αναμένεται το 2022 ή το 2023. Ωστόσο, το 73% των επιχειρήσεων σε όλη την Ευρώπη αναμένουν ότι τα προγράμματα εμβολιασμού θα έχουν θετικό αντίκτυπο στις επιδόσεις τους κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Η ανησυχία σήμερα, σε σύγκριση με την περυσινή έκθεση, εστιάζει λιγότερο στη διασφάλιση της επιβίωσης και περισσότερο στην ανάπτυξη και τις νέες προσλήψεις.
Περισσότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (37%) δηλώνουν ότι οι εκπρόθεσμες πληρωμές επιδρούν απαγορευτικά στην ανάπτυξη. Το 70% ισχυρίζεται ότι οι ταχύτερες πληρωμές από τους οφειλέτες θα τους επέτρεπαν να επενδύσουν στη βελτίωση της απόδοσης της βιωσιμότητάς τους και να επιδιώξουν την καινοτομία μέσω ψηφιακών στρατηγικών. Πολλές εταιρίες πιστεύουν ότι η ανεξάρτητη δράση δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση των εκπρόθεσμων πληρωμών, καθώς τις αντιμετωπίζουν ως κοινωνικό ζήτημα που πρέπει να αντικατοπτρίζεται στη νέα, πανευρωπαϊκή νομοθεσία.
Τέλος, η έκθεση δείχνει ότι η οικονομική ανάκαμψη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον υπεύθυνο χειρισμό των πληρωμών, τη χρηστή διαχείριση πιστώσεων και την πρόσβαση σε ίσους όρους. Οι βιώσιμες ταμειακές ροές και η μακροπρόθεσμη κερδοφορία είναι πιο σημαντικές από ποτέ για να επιτρέψουν στις εταιρίες να αδράξουν τη σημαντική αναπτυξιακή δυναμική που διαβλέπουν στον ορίζοντα.
Συμπεράσματα για την ελληνική αγορά
Ο κίνδυνος πανευρωπαϊκής ύφεσης απειλεί τις πληρωμές των πελατών
Η ελληνική οικονομία επιβαρύνθηκε ιδιαίτερα από την πανδημία του Covid-19 το 2020. Οι αφίξεις τουριστών μειώθηκαν σχεδόν κατά 80%, συγκριτικά με το 2019, και τα έσοδα, που συνήθως αντιπροσωπεύουν το 1/5 του ΑΕΠ, μειώθηκαν από 18 δισ. σε 4 δισ. ευρώ. Στην έρευνά μας, το 44% των ελληνικών επιχειρήσεων αναφέρουν ότι ο κίνδυνος πανευρωπαϊκής ύφεσης είναι μια μεγάλη πρόκληση για τις πληρωμές των πελατών κατά τους επόμενους 12 μήνες.
Οι επιχειρήσεις σχεδιάζουν να εντοπίσουν τις περιοχές που είναι εκτεθειμένες εν μέσω ύφεσης
Το 61% των εταιριών, που συμμετείχαν στην έρευνα, δηλώνουν ότι η πανδημία Covid-19 τους ώθησε να βελτιώσουν στη διαχείριση του κινδύνου των εκπρόθεσμων πληρωμών στην επιχείρησή τους (το αντίστοιχο πανευρωπαϊκό ποσοστό είναι 59%). Σχεδόν το 1/4 (24%) σχεδιάζει να εντοπίσει τα σημεία της επιχείρησης που είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένα για να προετοιμαστεί για μια οικονομική ύφεση σε σύγκριση με το 19% σε όλη την Ευρώπη. Ταυτόχρονα, περισσότερες από το 1/3 των επιχειρήσεων (34%) σκοπεύουν να μειώσουν το κόστος έναντι 28% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Επιπλέον:
- Ο αντίκτυπος του Covid-19 στις επιχειρηματικές προοπτικές και την ανάπτυξη
- Το 42% των ελληνικών επιχειρήσεων, που συμμετείχαν στην έρευνα, δηλώνουν ότι βλέπουν το μέλλον με ενθουσιασμό, ποσοστό κοντά στον αντίστοιχο ευρωπαϊκό Μ.Ο. (45%).
- Το 46% των ελληνικών επιχειρήσεων – σε ποσοστό επίσης πολύ κοντά στο αντίστοιχο ευρωπαϊκό του 49% – δηλώνουν με ικανοποίηση ότι επιβίωσαν από τις επιπτώσεις του Covid-19 στα έσοδα και τις ταμειακές ροές της.
- Μία στις 3 επιχειρήσεις στην Ελλάδα, που έχουν διαπιστώσει μείωση των κερδών, εκτιμούν ότι θα επιστρέψουν στην κανονικότητα το 2022 ή το 2023 σε αντιδιαστολή με το ήμισυ των επιχειρήσεων στην υπόλοιπη Ευρώπη.
- Επιπλέον, το 61% δήλωσε ότι η πανδημία Covid-19 ώθησε την επιχείρηση ώστε να βελτιώσει τη διαχείριση του ρίσκου από τις εκπρόθεσμες πληρωμές.
- Ακόμα, μια ενδιαφέρουσα και θετική επίπτωση της πανδημίας ήταν η σημαντική επιτάχυνση της ψηφιοποίησης των επιχειρήσεων κυρίως των ΜμΕ – σε ποσοστό 39% – ως "απάντηση" στην κρίση.
Η οικονομική προοπτική από το επιχειρηματικό πρίσμα
Περισσότερες από τις μισές (53%) επιχειρήσεις εκτιμούν ότι η πανδημία θα έχει μικρή επίδραση, ενώ το 34% δήλωσε ότι θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δραστηριότητά τους. Όσον αφορά τα μέτρα προετοιμασίας, το κυριότερο μέτρο για τις ΜμΕ είναι η μείωση του κόστους (37%), ενώ οι μεγάλες επιχειρήσεις θα επιδιώξουν να εντοπίσουν τις "περιοχές" που είναι πιο εκτεθειμένες σε μια οικονομική επιδείνωση (33%).
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
