Η πράσινη ανάπτυξη ήταν μια πολυτέλεια των αναπτυγμένων σκανδιναβικών κρατών στις δεκαετίες του ‘80 και του ‘90. Σαράντα χρόνια μετά, η πράσινη ανάπτυξη έχει γίνει υποχρέωση όλου του κόσμου αφού το κόστος από την κλιματολογική αδιαφορία σε επίπεδο φυσικών καταστροφών θα ξεπεράσει τα 700 δισ. δολάρια μέχρι το 2030, σύμφωνα με στοιχεία μεγάλων αντασφαλιστικών οίκων όπως η Swiss Re και η Munich Re.
Το τελευταίο διάστημα, οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις στρέφονται, στοχευμένα ή μη, προς την στρατηγική της βιώσιμης και πράσινης ανάπτυξης. Δεν είναι μόνο τα κονδύλια από την Ε.Ε που αναμένουν να εισρεύσουν προς αυτή την κατεύθυνση αλλά είναι και οι προθέσεις των ίδιων των επιχειρήσεων που δεν μπορούν να λειτουργήσουν με μοντέλα άλλων δεκαετιών.
Ήδη μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι όπως ο Τιτάν και η Motor Oil έχουν ξεκινήσει εδώ και 30 χρόνια να εισαγάγουν μοντέλα που σέβονται το περιβάλλον. Η τάση αυτή έχει περάσει και σε μικρότερους βιομηχανικούς ομίλους ανά την ελληνική επικράτεια που βλέπουν ότι η πράσινη ανάπτυξη μπορεί να γίνει ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης για τα επόμενα 30-50 χρόνια, οδηγώντας σε κέρδη από οικονομικές συνέργειες.
Σήμερα υπολογίζεται ότι οι προσπάθειες εταιρικών μετασχηματισμών στην Ελλάδα στις μικρές επιχειρήσεις μπορούν να αποδώσουν υπεραξίες σε ορίζοντα 5-10 ετών αλλά αυτές οι υπεραξίες θα διαρκέσουν για πολλές δεκαετίες.
Η πράσινη ανάπτυξη ως μοχλός βιώσιμης ανάπτυξης είναι μία μονοσήμαντη εξίσωση. Αν θέλουμε να ορίσουμε την πράσινη ανάπτυξη, μπορούμε να πούμε ότι είναι η ανάπτυξη που βασίζεται πάνω σε επιχειρηματικές πρακτικές φιλικές προς τον άνθρωπο και την φύση. Ο Bill Gates αναφερόμενος στα προβλήματα που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή, τόνισε ότι τα μοντέλα βιώσιμης ανάπτυξης προσθέτουν υπεραξίες και στις επιχειρήσεις και στην κοινωνία.
Ήδη όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες και οικονομολόγοι θεωρούν ότι μία επιχείρηση που βοηθά το κοινωνικό της περιβάλλον έχει μόνο να κερδίσει απ' αυτό. Μεγάλοι επενδυτικοί οργανισμοί έχουν δημιουργήσει επιτροπές αξιολόγησης της βιώσιμης ανάπτυξης και πλέον υπάρχουν και αμοιβαία κεφάλαια τα οποία επενδύουν σε μετοχές εταιρειών που προκρίνουν την βιώσιμη ανάπτυξη.
Γιατί δίνει έμφαση η Ε.Ε στην βιώσιμη ανάπτυξη
Στο πλαίσιο αυτό κινείται το μέσο Ανάκαμψης Next Generation EU, το οποίο θα χρηματοδοτήσει πρωτοβουλίες για την περίοδο 2021-2026 ύψους 750 δισεκ. ευρώ για δράσεις αναπτυξιακές, με σημαντικότερες αυτές που αφορούν τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, την εξοικονόμηση πόρων, τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημόσιου τομέα και της οικονομίας γενικότερα, καθώς και τη θωράκιση του τομέα της υγείας.
Στην Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη περιλαμβάνονται: η περιβαλλοντική βιωσιμότητα, η παραγωγικότητα, η δικαιοσύνη και η μακροοικονομική σταθερότητα, ως οι κατευθυντήριες αρχές στις οποίες βασίζονται τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών-μελών, καθώς και οι εθνικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις τους. Έτσι, πάνω από το 1/3 των αντίστοιχων εθνικών προγραμμάτων ανάκαμψης αναμένεται να δαπανηθεί σε πολιτικές που συνδέονται με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της στρατηγικής της ΕΕ. Η Ευρώπη επιδιώκει να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος έως το 2050.
Ήδη, με βάση τις υφιστάμενες πολιτικές και τα σημερινά σχέδια των κρατών-μελών, είναι πιθανή η υπερκάλυψη του μέχρι πρόσφατα στόχου για μείωση, έως το 2030, των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ κατά τουλάχιστον 40% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Ως εκ τούτου, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υιοθέτησε στο τέλος του 2020 ένα νέο στόχο για μείωση κατά 55% έως το 2030. Για την υλοποίηση του στόχου αυτού προβλέπονται αντίστοιχα αναθεώρηση και επέκταση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών στην ΕΕ, προσαρμογή του Κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών (Effort Sharing Regulation) και του πλαισίου για τις εκπομπές από τις χρήσεις γης, ενίσχυση των πολιτικών για την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και ενίσχυση των προτύπων για τις εκπομπές CO2 από τα οδικά οχήματα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η οποία είναι πλέον η κλιματική τράπεζα της Ευρώπης, θα στηρίξει τις επενδύσεις που θα χρειαστούν για την επίτευξη των στόχων και τη μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία. Αντίστοιχα, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης θα βοηθήσει περιοχές ιδιαίτερα εξαρτημένες από τον άνθρακα να στραφούν σε νέες μορφές οικονομικής δραστηριότητας, καθώς είναι σημαντικό στην πορεία προς μια κλιματικά ουδέτερη Ευρώπη έως το 2050 να συμμετέχουν όλες οι περιοχές.
Επομένως, η Ευρώπη, άρα και η Ελλάδα, μπορούν να αναδυθούν ισχυρότερες από την πανδημία μέσα από μία πράσινη ανάκαμψη, επενδύοντας στην κυκλική οικονομία, την εξοικονόμηση ενέργειας, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις βιώσιμες μεταφορές και την καθαρή τεχνολογία, δημιουργώντας πράσινες θέσεις εργασίας.
Αντίστοιχα, το χρηματοπιστωτικό σύστημα οφείλει να συνεισφέρει σημαντικά μέσα από την προσαρμογή της επιχειρηματικής στρατηγικής και των μέχρι σήμερα καθιερωμένων πρακτικών. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο ΟΗΕ, μέσω του Finance Initiative του Προγράμματος Περιβάλλοντος UNEP FI, προτείνει αρχές αειφορίας για τη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της σύγχρονης τραπεζικής, ασφαλιστικής και επενδυτικής πρακτικής.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
