Από μία νορβηγική εταιρεία, την Equinor, εξαρτάται πλέον ουσιαστικά η προμήθεια της Ευρώπης με φυσικό αέριο. Στα δύο και πλέον χρόνια από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία εκτίναξε τις τιμές της ενέργειας στα ύψη, ο νορβηγικός γίγαντας πετρελαίου και φυσικού αερίου πήρε αθόρυβα το στέμμα που πριν ανήκε στη ρωσική Gazprom.
Η Νορβηγία προμηθεύει τώρα στην ΕΕ το 30% του φυσικού αερίου που καταναλώνει, ενώ η Gazprom παρείχε περίπου το 35% του φυσικού αερίου όλης της Ευρώπης πριν από τον πόλεμο. Και περίπου τα δύο τρίτα από τις εξαγωγές της Νορβηγίας στην Ευρώπη πέρυσι – που ανήλθαν σε πάνω από 109 δις. κυβικά μέτρα - διατέθηκαν από την Equinor.
Ενόσω η ΕΕ θα συνεχίζει να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα, οι νορβηγικοί υδρογονάνθρακες θα είναι απαραίτητοι για την ενεργειακή ασφάλεια της.
Ο τρόπος που βλέπει η Ευρώπη την Equinor άλλαξε δραματικά μετά τις μειωμένες ροές από τη Ρωσία, δήλωσε η Irene Rummelhoff, επικεφαλής του τμήματος Midstream, μάρκετινγκ και επεξεργασίας της εταιρείας. «Υπήρξε ένα χρονικό σημείο κατά το οποίο [η Ευρώπη] μας θεωρούσε σχεδόν δεδομένους. Αυτό δεν ισχύει πλέον», πρόσθεσε.
Νέα εξάρτηση της ΕΕ
Η εξέχουσα θέση της εταιρείας στην ευρωπαϊκή αγορά έχει εγείρει, ωστόσο, το ερώτημα αν οι ηγέτες της ΕΕ θέτουν, για άλλη μια φορά, τις χώρες τους σε κίνδυνο, βασιζόμενοι υπερβολικά σε έναν μόνο προμηθευτή.
Παρόλο που η Νορβηγία θεωρείται σταθερός εμπορικός εταίρος με μακρά και συνεπή ιστορία στην παροχή ενέργειας στην Ευρώπη, οι παρατεταμένες διακοπές λειτουργίας και ο χειρισμός των εργασιών συντήρησης των μονάδων της πέρυσι είχαν αντίκτυπο στις τιμές σε ολόκληρη την ήπειρο.
Μέρος της καλής τύχης της εταιρείας έχει να κάνει με μια ευρύτερη αλλαγή στη σχέση της Ευρώπης με τα ορυκτά καύσιμα, δήλωσε σε συνέντευξή της η Thina Margrethe Saltvedt, επικεφαλής αναλύτρια για τη βιώσιμη χρηματοδότηση στην Nordea Bank. Πριν από πέντε χρόνια «γινόταν πολύς λόγος για την πράσινη μετάβαση και για το ότι αρχίζαμε να βλέπουμε τη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου να δύει… Μετά συνέβη η Covid και ο πόλεμος στην Ουκρανία και τώρα απλά δεν το βλέπουμε αυτό πια, η προσοχή έχει στραφεί στην ενεργειακή ασφάλεια», πρόσθεσε.
Η Νορβηγία στο επίκεντρο του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ
Η άποψη ότι το φυσικό αέριο δεν θα εξαφανιστεί σύντομα, που υποστηρίζεται σθεναρά από τη βιομηχανία φυσικού αερίου, έχει θέσει τη Νορβηγία στο επίκεντρο της συζήτησης γύρω από τη διασφάλιση των ενεργειακών πόρων της Ευρώπης. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Όσλο στις αρχές Ιανουαρίου 2023. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ταξίδεψε δύο μήνες αργότερα στο κοίτασμα φυσικού αερίου Τρολ της Νορβηγίας, από το οποίο προέρχεται το 10% του εφοδιασμού της Ευρώπης.
Η Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Κάντρι Σίμσον, έχει επίσης επισκεφθεί τη Νορβηγία δύο φορές την τελευταία διετία. Μιλώντας σε εκδήλωση στη νορβηγική πρωτεύουσα τον Μάρτιο, η Σίμσον δήλωσε σε μια αίθουσα γεμάτη με την ελίτ του κλάδου πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας ότι «η ΕΕ εξακολουθεί να υπολογίζει τη Νορβηγία ως εταίρο για τις συμβατικές πηγές» και εξέφρασε την εκτίμησή της για τη βοήθειά της κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης.
Υψηλότερες τιμές από της Gazprom
Επειδή οι τιμές του φυσικού αερίου της Νορβηγίας είναι υψηλότερες από εκείνες της Ρωσίας, μετά τη συρρίκνωση των ρωσικών εξαγωγών υπήρξαν κάποιες αιχμές ότι η Νορβηγία επωφελήθηκε εις βάρος της Ευρώπης. Όμως οι επικρίσεις μειώθηκαν καθώς οι κυβερνήσεις και οι traders αποδέχθηκαν τις νέες συνθήκες της αγοράς.
Στα τέλη Απριλίου, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ευχαρίστησε τη Νορβηγία που επέτρεψε στη χώρα του να γίνει ανεξάρτητη από το ρωσικό φυσικό αέριο «μέσα σε λίγους μήνες» και την επαίνεσε ως «τον τέλειο εταίρο» για τη διασφάλιση του εφοδιασμού της Γερμανίας και της Ευρώπης.
Ο νέος ρόλος της Νορβηγίας ως βασικός προμηθευτής φυσικού αερίου στην Ευρώπη ήταν πολύ κερδοφόρος - οι εξαγωγές φυσικού αερίου έφθασαν στο ύψος ρεκόρ των 1,4 τρισεκατομμυρίων κορονών (130 δισεκατομμυρίων δολαρίων) το 2022 - αλλά έθεσε επίσης ένα ερωτηματικό σχετικά με το πράσινο μέλλον της Νορβηγίας.
Ενώ η χώρα έχει γίνει ηγέτης σε πρωτοβουλίες όπως η μετάβαση σε ηλεκτρικά οχήματα, η πρόσφατη αύξηση της ζήτησης φυσικού αερίου είχε ως αποτέλεσμα την ανακατεύθυνση οικονομικών πόρων και ταλέντων ξανά στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Οργανώσεις όπως η Greenpeace έχουν εκφράσει την ανησυχία ότι ο εναγκαλισμός της Ευρώπης με το νορβηγικό φυσικό αέριο θα μπορούσε να αποβεί εις βάρος της ευρύτερης πράσινης μετάβασης.
Για τους traders, η εξάρτηση από την Equinor φέρνει άλλα προβλήματα, όπως όταν το περασμένο καλοκαίρι η εταιρεία ανακοίνωσε ότι η συντήρηση σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου της θα διαρκούσε μεγαλύτερο διάστημα. Μέσα σε λίγα λεπτά, οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν σχεδόν 20%.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
